1 października 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny. To rozwiązanie ma spowodować, że będziemy jeszcze dokładniej segregować odpady. Na czym polega system kaucyjny? Ile pieniędzy otrzymamy za zwrócone butelki czy puszki? Odpowiadamy
Rewolucja w segregowaniu odpadów. System kaucyjny wchodzi w życie
– System kaucyjny jest jednym z kroków, który pozowali nam osiągnąć ważne cele środowiskowe. Wszyscy chcemy czystych lasów i plaż. Chcemy, żeby w naszych rzekach, jeziorach i plażach nie pływały tony plastiku – mówi Anita Sowińska, wiceministra klimatu i środowiska.
Zapowiadana przez nią rewolucja wchodzi w życie 1 października. Od tego dnia zacznie obowiązywać nowelizacja ustawy kaucyjnej, która na producentów napojów, sklepy, w których te napoje kupujemy oraz nas-konsumentów nakłada nowe obowiązki.
Po co wprowadzany jest system kaucyjny?
Głównym celem wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce jest chęć promowania właściwej segregacji odpadów i recyklingu. Zmiany mają motywować konsumentów do zwrotu zużytych opakowań, a producentów do ich odbioru i ponownego przetworzenia.
Dzięki temu ma zmniejszyć się ilości wytwarzanych odpadów, co ma przełożyć się na lepszą ochronę środowiska oraz zwiększenie skali ponownego wykorzystania surowców.
Jakie opakowania będzie można oddać w ramach systemu kaucyjnego?
System kaucyjny nie obejmie wszystkich rodzajów opakowań. W jego ramach nie oddamy np. kartonów po mleku, opakowań po jogurtach czy butelek po oleju.
Zbierane będą trzy konkretne rodzaje opakowań. To:
- jednorazowe butelki plastikowe (PET) do 3 litrów,
- metalowe puszki do 1 litra,
- szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra.
Opakowania, które będzie można zwrócić będą specjalnie oznakowane – znakiem kaucyjnym.
Puszek i butelek PET nie będzie można zgniatać, opakowanie będzie musiało mieć nienaruszony znak kaucji i czytelny kod kreskowy.
Ile wyniesie kaucja za oddane puszki i butelki?
Kaucja za zwrot butelki plastikowej i puszki metalowej objętych systemem kaucyjnym wynosi 50 groszy. Zaś przy zwrocie butelki szklanej wielorazowego użytku kaucja wynosi złotówkę.
System kaucyjny jest bezparagonowy, co oznacza, że oddając opakowanie nie trzeba będzie okazać dowodu zakupu a zwrotu będzie można dokonać w dowolnym punkcie, a nie tam, gdzie zakupiliśmy napój.
Gdzie będzie można oddać butelki i puszki?
Opakowanie można będzie oddać w:
- dużych sklepach – o powierzchni sprzedaży powyżej 200 m², które obowiązkowo przyjmą wszystkie opakowania objęte systemem,
- automatach – samoobsługowych urządzeniach, do których wkładamy opakowanie, urządzenie skanuje kod i wydaje potwierdzenie do zwrotu kaucji w kasie,
- małych sklepach o powierzchni sprzedaży poniżej 200 m², które dobrowolnie przystąpiły do systemu kaucyjnego.
Produkty objęte systemem będą oznaczone symbolem systemu kaucyjnego, podana na nich będzie również informacja o wysokości kaucji. Tylko za nie będzie można otrzymać zwrot kaucji. Takie opakowania zaczną pojawiać się na półkach od października, ale w pierwszych miesiącach funkcjonowania systemu obok nich będą również dostępne wcześniej wyprodukowane opakowania jeszcze nieobjęte systemem.
Kogo dotyczy system kaucyjny?
System kaucyjny nakłada nowe obowiązki na przedsiębiorstwa wprowadzające na rynek napoje, chodzi o producentów, importerów, właścicieli marek. Po wejściu w życie nowych przepisów będą zobowiązani do osiągnięcia określonych poziomów selektywnej zbiórki opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu. Jak informuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska nowe wskaźniki wyniosą:
- 77 proc. od 2025 r.,
- 90 proc. od 2029 r.
W przypadku jednorazowych butelek plastikowych, przedsiębiorstwa będą zobowiązane do zapewnienia, aby opakowania plastikowe wraz z ich nakrętkami i wieczkami, zawierały co najmniej:
- od 2025 r. – 25 proc. tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu,
- od 2030 r. – 30 proc. tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu.
