Transformacja energetyczno‑klimatyczna przestaje być wyborem, a staje się fundamentem bezpieczeństwa państwa i konkurencyjności gospodarki. Takie wnioski płyną z obrad Rady Programowej Polskiego Kongresu Klimatycznego, która 4 grudnia 2025 r. zdefiniowała kluczowe kierunki działań na najbliższe lata. W skład Rady wchodzą przedstawiciele rządu, największych spółek strategicznych, instytucji finansowych i samorządów. Kompas ESG objął Polski Kongres Klimatyczny patronatem medialnym.
Senator Adam Szejnfeld, przewodniczący Rady, otwierając spotkanie podkreślił, że Polska stoi przed koniecznością stworzenia „nowej architektury bezpieczeństwa: energetycznego, gospodarczego i obronnego”. Transformacja, jak zaznaczył, musi być projektowana, a nie jedynie reagować na kryzysy.
KPEiK jako kręgosłup transformacji. Gaz i SMR-y w roli paliw przejściowych
Wiceminister energii Konrad Wojnarowski wskazał, że aktualizacja Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) do 2030 r. z perspektywą do 2040 r. będzie kluczowym dokumentem determinującym inwestycje energetyczne.
Najważniejsze założenia KPEiK obejmują:
- szybkie tempo rozwoju OZE,
- elektryfikację ciepłownictwa i transportu,
- rozbudowę magazynów energii i modernizację sieci,
- obniżenie kosztów energii i redukcję ubóstwa energetycznego,
- stopniowe zastępowanie węgla technologiami SMR,
- większą rolę gazu i biomasy w ciepłownictwie.
Dokument ma trafić do Komisji Europejskiej do końca 2025 r. Wojnarowski podkreślił również znaczenie konkurencyjności gospodarki w kontekście wojny i wyłączenia sektora zbrojeniowego spod celów klimatycznych.
Klimat jako ryzyko systemowe. Ministerstwo Klimatu: „Opóźniona adaptacja kosztuje najwięcej”
Wiceministra klimatu Urszula Zielińska wskazała dwa strategiczne obszary:
- Koszty kryzysu klimatycznego — na podstawie projektu Klimada 3.0. Panel ma przełożyć dane na rekomendacje dla budżetu państwa, samorządów, ubezpieczycieli i instytucji finansowych.
- Odporność klimatyczna i bezpieczeństwo — w tym rola OZE w zwiększaniu niezależności geopolitycznej i odporności na zagrożenia hybrydowe. W tle pojawia się strategia NATO, które określa zmianę klimatu jako „threat multiplier”.
Biznes: realizm, finansowanie i komunikacja zamiast haseł
Deloitte: potrzebne realistyczne scenariusze i rachunek ekonomiczny branż
Tomasz Gasiński z Deloitte zwrócił uwagę, że europejskie ścieżki dekarbonizacji różnią się od globalnych, a Polska potrzebuje scenariuszy możliwych do wdrożenia. Wskazał również na konieczność:
- przygotowania branżowych rachunków ekonomicznych,
- realistycznej oceny skutków regulacji,
- zmiany narracji inwestycyjnej – „zdekarbonizujmy branżę” nie działa na inwestorów.
Veolia: gaz i biomasa jako filary bezpieczeństwa ciepłownictwa
Prezeska Veolia Term, Magdalena Bezulska, podkreśliła, że dla ciepłownictwa — zwłaszcza mniejszych przedsiębiorstw — kluczowy jest dobrze skomponowany miks paliwowy, a nie wyłącznie elektryfikacja. Wskazała również na rosnące znaczenie bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej.
Przemysł chemiczny: greenwashing i brak transparentności zagrażają konkurencyjności
Tomasz Zieliński, prezes Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, ostrzegł przed rosnącą skalą greenwashingu w firmach nieobjętych regulacjami. Wskazał też, że Polska startuje z trudniejszej pozycji niż kraje takie jak Dania, a transparentność wyliczeń unijnych celów klimatycznych będzie kluczowa dla konkurencyjności przemysłu.
Samorządy: transformacja zaczyna się lokalnie, ale brakuje kompetencji
Marcin Podgórski z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego zwrócił uwagę, że skuteczność transformacji zależy od:
- uporządkowania kompetencji w zakresie pozwoleń i planowania przestrzennego,
- wzmocnienia mniejszych samorządów,
- demografii — starzejące się społeczności trudniej akceptują inwestycje.
Energetyka jądrowa, jak zauważył, cieszy się większą akceptacją społeczną niż rozproszona energetyka OZE.
Przemysł ciężki: local content i realne korzyści dla gmin
KGHM, reprezentowany przez Huberta Wiśniewskiego, podkreślił znaczenie local content — produkcji realizowanej w Polsce. Wskazał, że transformacja musi generować realne wartości dla wszystkich interesariuszy: od gmin po klientów końcowych.
Finansowanie: MŚP potrzebują stabilności, a KPO wciąż „jak Yeti”
Santander Leasing: małe inwestycje w OZE robią dużą różnicę
Anita Rodkiewicz‑Ryżek wskazała, że:
- finansowanie małych projektów OZE jest kluczowe,
- MŚP potrzebują profesjonalnej obsługi finansowej,
- w elektromobilności najważniejsza jest przewidywalność kosztów.
ZBP: stabilność prawa to warunek inwestycji
Marta Goś z ZBP podkreśliła, że sektor finansowy jest gotowy wspierać transformację, ale potrzebuje:
- stabilnych przepisów,
- odpornych samorządów,
- jasnych zasad wdrażania ESG w MŚP.
Nowe regulacje na Kongresie? Rada proponuje premierę ustaw
Paweł Łączkowski zasugerował, by Ministerstwo Energii zaprezentowało premierowe wersje nowych ustaw podczas Polskiego Kongresu Klimatycznego w marcu 2026 r. Wskazał również na znaczenie odporności miast i przedsiębiorstw — także na przerwy w dostawach energii.
Polski Kongres Klimatyczny 2026: biznes, regulacje i praktyka
Wydarzenie odbędzie się 25–27 marca 2026 r. w Warszawie. W programie są sesje branżowe, networking oraz gala Liderów Transformacji Energetycznej 2026.
Kongres ma być platformą łączącą biznes, samorządy i regulatorów — z naciskiem na praktyczne, a nie deklaratywne podejście do transformacji.
CZYTAJ TEŻ: Zmiana klimatu w prawie. UE zmienia CSRD i CSDD
CZYTAJ TEŻ: Budżet UE na ostatniej prostej. Będzie więcej pieniędzy na środowisko