W dobie rosnącego zainteresowania odnawialnymi źródłami energii coraz więcej osób – zarówno indywidualnych odbiorców, jak i przedsiębiorców – decyduje się na inwestycje w mikroinstalacje. To rozwiązanie nie tylko ekologiczne, ale również ekonomiczne. Wyjaśniamy, czym jest mikroinstalacja, jak przebiega proces jej przyłączenia do sieci oraz jakie są obowiązki wytwórcy energii.
Mikroinstalacja – definicja i podstawowe założenia
Zgodnie z ustawą o odnawialnych źródłach energii, mikroinstalacja to instalacja OZE (odnawialnych źródeł energii), której łączna moc zainstalowana elektryczna nie przekracza 50 kW i która jest przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV. W przypadku skojarzonego wytwarzania energii cieplnej, mikroinstalacją będzie również instalacja o mocy osiągalnej cieplnej do 150 kW, o ile spełniony jest powyższy warunek dotyczący mocy elektrycznej.
Zapisz się na newsletter Kompasu ESG
Mikroinstalacje mogą wykorzystywać różne źródła energii: promieniowanie słoneczne (fotowoltaika), wiatr, wodę, biogaz czy biomasę. Dodatkowo wyróżnia się mikroinstalacje biogazu rolniczego, które mają wydajność do 200 tys. m³ rocznie.
Kto może korzystać z mikroinstalacji?
Z mikroinstalacji mogą korzystać poniższe podmioty.
- Prosument energii odnawialnej – osoba fizyczna lub prawna, która wytwarza energię wyłącznie na własne potrzeby w mikroinstalacji.
- Prosument zbiorowy – np. wspólnota mieszkaniowa, wytwarzająca energię w budynku wielolokalowym.
- Przedsiębiorca – który wytwarza energię na potrzeby działalności gospodarczej lub sprzedaży.
W przypadku osób fizycznych, prowadzenie mikroinstalacji nie wymaga uzyskiwania koncesji na wytwarzanie energii.
Jak działa mikroinstalacja?
Mikroinstalacja działa na zasadzie konwersji energii z promieni słonecznych lub wiatru itd. w energię elektryczną lub cieplną, która może być wykorzystywana na miejscu lub przekazywana do sieci energetycznej. Dla przykładu, w instalacji fotowoltaicznej ogniwa przekształcają energię słoneczną na prąd stały, który następnie jest konwertowany do prądu przemiennego przez inwerter i zasila instalację wewnętrzną obiektu.
Producent energii może również wprowadzać nadwyżki do sieci i rozliczać się z operatorem na zasadach net-billingu lub innych modeli wsparcia przewidzianych w prawie.
Procedura przyłączenia mikroinstalacji do sieci
Krok 1: Sprawdzenie możliwości przyłączenia
Zanim rozpoczniesz inwestycję, upewnij się, że mikroinstalacja nie przekroczy mocy przyłączeniowej twojego obiektu. Jeśli warunek ten jest spełniony, wystarczy zgłoszenie przyłączenia. W przeciwnym razie konieczne będzie złożenie wniosku o określenie warunków przyłączenia.
Krok 2: Wybór instalatora
Instalacja musi być wykonana przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje – certyfikat OZE, świadectwo kwalifikacyjne lub uprawnienia budowlane w zakresie instalacji elektrycznych.
Krok 3: Montaż i dokumentacja
Instalator powinien zainstalować urządzenia zgodnie z dokumentacją techniczną i przepisami bezpieczeństwa, w tym europejskim rozporządzeniem NC RfG. Po zakończeniu montażu przygotowywana jest dokumentacja techniczna, schemat instalacji oraz certyfikaty.
Krok 4: Zgłoszenie do operatora
Zgłoszenie przyłączenia składa się do operatora systemu dystrybucyjnego co najmniej 30 dni przed planowanym uruchomieniem mikroinstalacji. Wraz ze zgłoszeniem należy dostarczyć odpowiednie załączniki – m.in. schemat instalacji, dane techniczne urządzeń, oświadczenie instalatora.
Krok 5: Aktualizacja umowy
Po przyjęciu zgłoszenia operator aktualizuje umowę dystrybucyjną lub zawiera nową. W przypadku prosumentów konieczny jest aneks do umowy kompleksowej.
Krok 6: Montaż licznika
Operator instaluje licznik pomiarowo-rozliczeniowy na własny koszt. Urządzenie mierzy energię pobraną z sieci i oddaną do niej.
Obowiązki informacyjne wytwórcy energii
Po uruchomieniu mikroinstalacji wytwórca ma obowiązek zgłaszać m.in.:
- zmianę mocy mikroinstalacji – do 14 dni,
- zawieszenie produkcji energii – do 45 dni,
- zakończenie produkcji – do 45 dni,
- pierwsze wytworzenie energii – do 14 dni.
Dodatkowe wymagania dla instalacji biogazu rolniczego
Wytwórcy biogazu rolniczego muszą prowadzić szczegółową dokumentację dotyczącą wykorzystanych substratów, ilości wytworzonego i zużytego biogazu oraz energii elektrycznej. Konieczne jest także posiadanie zaświadczenia Prezesa URE o możliwości sprzedaży niewykorzystanej energii.
Kontrole i odpowiedzialność
Działalność wytwórcza w mikroinstalacjach może podlegać kontroli, zwłaszcza w przypadku wytwórców biogazu rolniczego. Za uchybienia – np. nieterminowe zgłoszenia lub utrudnianie kontroli – przewidziane są kary pieniężne (od 1000 do 10 000 zł). Kary te mogą być umarzane, jeśli naruszenie miało charakter marginalny.
Mikroinstalacje to nowy element transformacji energetycznej w Polsce. Pozwalają na lokalne wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych, redukują rachunki za prąd i wspierają zrównoważony rozwój. Choć procedura ich uruchomienia i eksploatacji wymaga spełnienia wielu formalności i obowiązków, to inwestycja w mikroinstalację zwraca się zarówno finansowo, jak i środowiskowo.
Czytaj dalej: