Unia Europejska hamuje tempo wdrażania ESG, ale zapewnia, że z dążenia do celu, jakim jest osiągnięcie zeroemisyjności do 2050 roku nie rezygnuje. Wielu ekspertów jest jednak zdania, że firmy tylko pozornie złapią oddech, a decyzja UE oznacza jeszcze większy chaos. 

Rada Europejska w kwietniu zatwierdziła przygotowane przez Komisję Europejską przepisy, które dają firmom więcej czasu na przygotowanie się do sporządzania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Za taką zmianą opowiadało się polskie Ministerstwo Rozwoju i Technologii, w którego właściwości znajduje się dyrektywa CSDDD. Przyjęcie zmian uznało za ważny, pierwszy kroki, dzięki któremu polskie przedsiębiorstwa zyskają więcej czasu na przygotowanie się do nowych obowiązków związanych ze zrównoważonym rozwojem i zapewnią pewność prawną.

Jak budować resilience organizacji w czasach regulatoryjnego chaosu i niepewności rynkowej? Zapraszamy na III Kongres Kompas ESG, który odbędzie się 28 maja 2025 r. w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.

O takie zmiany apelowały same firmy, które podkreślały, że tempo zmian jest szybkie, a biurokracji coraz więcej. Wtórowała im Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Agnieszka Majewska od dłuższego czasu zwracała uwagę na konieczność wyłączenie mikro i małych firm z raportowania ESG i ograniczenie tych obowiązków dla średnich przedsiębiorców oraz o możliwe przesunięcie wejścia w życie regulacji. 

Jeszcze większy chaos

Ale nie brakuje sceptycznych głosów. Kamil Laskowski, starszy analityk w Fundacji Instrat twierdzi, że propozycje KE wprowadzają chaos na rynku: – Polskie i europejskie firmy od dawna szykują się do nowych wymogów sprawozdawczych w zakresie zrównoważonego rozwoju. Najpoważniejszą proponowaną zmianą jest zdecydowane ograniczenie raportowania do największych spółek – policzyliśmy, że w Polsce będzie to ok. 500 firm wobec ponad 3500 dziś objętych dyrektywą CSRD. Zgadzam się, że przemyślenie obecnych regulacji ESG jest potrzebne, ale nie wylewajmy dziecka z kąpielą – podkreśla cytowany w komentarzu do dyrektywy „stop-the-clock” odraczającej termin raportowania na temat zrównoważonego rozwoju.

Michał Hetmański, prezes Fundacji Instrat zauważa, że globalne rynki finansowe wciąż są zainteresowane zielonymi inwestycjami i śladem węglowym: – Inwestorzy mają znaczne środki na inwestycje w firmy z jasnymi ambicjami zmniejszenia swojego śladu środowiskowego. Żeby ocenić, które przedsiębiorstwa mogą do takich zaliczyć, potrzebują danych. Jeżeli ograniczymy obowiązki raportowania ESG tylko do największych przedsiębiorstw, to te mniejsze znikną z pola widzenia inwestorów

komentuje.

Krajowa Izba Gospodarcza zauważa, że zmiany mają jednokierunkowy wymiar. Według KIG koncentrują się one wyłącznie na formalnym ograniczeniu podmiotów objętych raportowaniem oraz obowiązku raportowania, a nie zdejmują z przedsiębiorstw podstawowych źródeł obciążeń: kosztów analizy podwójnej istotności, atestacji, tagowania, agregowania danych, wydatków finansowych poniesionych na zapewnienie odpowiedniej wiedzy i kompetencji zasobom kadrowym zaangażowanym w realizację obowiązku sprawozdawczości. KIG jest zdania, że przedsiębiorstwa potrzebują nie tylko uproszczeń, ale również bezpłatnego wsparcia ze strony UE bądź państwa, zachęt, ulg i motywatorów do dalszych działań.

Propozycje KE do dyrektywy Omnibus wywołały wśród polskich firm dużą konsternację, niepewność, zniechęcenie do dalszych inwestycji w zrównoważony rozwój i kontynuowania przygotowań do raportowania danych ESG. O ile wiele przedsiębiorstw doceni fakt zaproponowania uproszczeń, trzeba podkreślić, że w tej chwili stawia to przedsiębiorstwa drugiej fali w bardzo niekorzystnej sytuacji i wobec dużego dylematu: czy nadal przygotowywać się do raportowania

zauważa KIG w opinii do nowych przepisów.

Długofalowo, jak podkreśla, zaproponowany kierunek zmian doprowadzi do braku zaangażowania firm w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. „W tym kontekście wskazujemy, że ograniczenie zakresu raportowania jedynie do dużych przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 1000 pracowników może osłabić realizację celów zrównoważonego rozwoju przez wiele firm, które już zaczęły wdrażać zrównoważone zmiany” – twierdzi KIG. 

Zapisz się na newsletter Kompasu ESG

Trzeba nadal działać

Proponowane uproszczenia regulacyjne budzą wątpliwości przedsiębiorców. Czy działania w zakresie ochrony środowiska i społecznej odpowiedzialności biznesu nadal będą miały znaczenie? Czy warto oceniać wpływy, ryzyka i szanse związane w ESG oraz odporność strategii i modelu biznesowego?

Firmy, choć otrzymały więcej czasu, nie powinny zapominać o ESG. Brak obowiązkowego raportowania nie oznacza, że przedsiębiorstwa nie będą otrzymywać zapytań w tym zakresie od swoich konkurentów. Są rynki i branże, w których standardem są tego typu pytania.

O tym, jak zbudować odporność organizacji od fundamentów po kulturę działania, porozmawiają przedsiębiorcy podczas III Kongresu Kompas ESG, który odbędzie się 28 maja 2025 roku w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. 

Swoją wiedzą i doświadczeniem podzielą się goście specjalni. Swoją obecność potwierdzili już: Geeta Sidhu-Robb, międzynarodowa ekspertka ds. różnorodności, równości i wzmocnienia roli kobiet (women empowerment), CEO Nosh Detox; Pietro Francesco De Lotto, przewodniczący Komitetu CCMI przy Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym (EKES), koordynator inicjatywy EU Blue Deal; prof. Bolesław Rok z Akademii Leona Koźmińskiego, ekspert ESG i etyki biznesu; dr Agnieszka Oleksyn-Wajda, dyrektorka Instytutu Zrównoważonego Rozwoju i Środowiska z Uczelni Łazarskiego; Kamil Wyszkowski, dyrektor wykonawczy United Nations Global Compact Network Poland; dr Iwona Sroka, członkini zarządu Murapol SA, przewodnicząca Rady Giełdy Papierów Wartościowych; dr Wiesław Rozłucki, ekonomista, senior adviser Rothschild & Co, pierwszy prezes GPW; Justyna Postępska, ekspertka compliance, zarządzania ryzykiem i audytu wewnętrznego oraz Krzysztof Traczyk, dyrektor gabinetu Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Podczas wydarzenia zostaną również przyznane nagrody kongresy Kompas ESG. To wyróżnienie dla firm i liderów, którzy realnie wdrażają zasady ESG – z korzyścią dla środowiska, ludzi i rynku. Wciąż można zarejestrować się do udziału w Kompasie ESG oraz zgłosić firmę do prestiżowej nagrody za działania na rzecz zrównoważonego rozwoju.