Podczas konferencji prasowej na terenie Rolniczego Gospodarstwa Doświadczalnego w Brodach ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska ogłosiła przełomowy moment w polskiej energetyce. Już w ciągu najbliższego miesiąca rozpocznie tam działalność pierwsza w Polsce biometanownia, której produkcja zostanie skierowana na potrzeby krajowej gospodarki, w szczególności sektora transportowego.
Nowoczesna instalacja, której uruchomienie rozpoczęto pod koniec 2024 roku, jest projektem demonstracyjnym, mającym wyznaczyć standardy dla przyszłych tego typu inwestycji w kraju. Znajduje się ona na terenie Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, a jej realizacja odbyła się pod nadzorem tamtejszych naukowców i została sfinansowana przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR).
Nowoczesna i ekologiczna technologia
Biometanownia w Brodach wyróżnia się innowacyjnym podejściem do produkcji biometanu. Dzięki nowoczesnej technologii instalacja jest bezodorowa, co eliminuje jedną z głównych barier w rozwoju tego typu zakładów. Takie rozwiązanie może znacząco ułatwić wdrażanie podobnych inwestycji na terenie całego kraju.
Obiekt o mocy 0,499 MW rocznie wytworzy około 650 tys. m³ biometanu, który zostanie sprężony do postaci bioCNG i wykorzystywany jako paliwo w transporcie. Jak podkreśliła ministra klimatu, to właśnie tego typu nowatorskie projekty mogą stanowić realną alternatywę dla gazu ziemnego i przyczynić się do przyspieszenia transformacji energetycznej w Polsce.
Zapisz się na newsletter Kompasu ESG
Biogaz i biometan – potencjał Polski
Według szacunków NCBR, Polska ma potencjał do wytwarzania nawet 3,2 mld m³ biometanu rocznie, co stanowi istotny krok w kierunku niezależności energetycznej.
Obecnie w Polsce działa 430 biogazowni, w tym:
- 178 biogazowni rolniczych,
- 57 mikroinstalacji rolniczych (o mocy do 50 kW),
- 93 instalacje przy składowiskach odpadów,
- 102 obiekty na oczyszczalniach ścieków.
Łączna moc tych instalacji wynosi 309,7 MW, jednak rozwój biometanowni może znacząco zwiększyć ten potencjał.
Rola biometanowni w transformacji energetycznej
Podczas konferencji rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. Krzysztof Szoszkiewicz, podkreślił, że uczelnia od lat prowadzi badania nad bioenergetyką i odnawialnymi źródłami energii. W Polsce funkcjonuje już wiele biogazowni rolniczych, a w najbliższym czasie planowane jest uruchomienie dużej farmy fotowoltaicznej oraz elektrowni wiatrowych.
Nowoczesne biogazownie mogą odegrać kluczową rolę w poprawie efektywności gospodarstw rolnych oraz redukcji ich wpływu na środowisko, zwłaszcza w sektorze hodowli zwierząt. Dodatkowo, inicjatywy takie jak program „Energia dla wsi”, uruchomiony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), wspierają rozwój biogazowni rolniczych poprzez dofinansowanie nowych instalacji.
Nowe regulacje i wsparcie dla sektora biogazu
Rząd przygotowuje również zmiany legislacyjne, które mają wspomóc rozwój rynku biogazu i biometanu. Kluczowe zapisy znajdują się w projekcie nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz innych ustaw (UD89), który wprowadza m.in.:
- aukcje biometanu dla instalacji o mocy powyżej 1 MW,
- mechanizmy wsparcia dla producentów biometanu działających w ramach odnawialnych źródeł energii (OZE),
- ułatwienia w budowie gazociągów bezpośrednich, które pozwolą na przesył biogazu i biometanu do innych lokalizacji.
Dofinansowanie dla producentów biogazu i biometanu
Obok zmian prawnych przewidziano również pakiety wsparcia finansowego, które mają przyspieszyć rozwój sektora biogazu i biometanu w Polsce. Wśród kluczowych inicjatyw znalazły się:
- Program „Energia dla wsi” – dodatkowe 1 mld zł na rozwój biogazowni rolniczych.
- Program „Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny” – zakończony nabór na 1,5 mld zł dofinansowania na wykorzystanie biogazu w wysokosprawnej kogeneracji.
- Planowany program „Wysokosprawna kogeneracja z biogazu” – przewidziane 1 mld zł na wytwarzanie biogazu z biomasy, w tym odpadów komunalnych.
- Program „Poprawa bezpieczeństwa energetycznego poprzez wykorzystanie biometanu” – w przygotowaniu 1 mld zł na rozwój produkcji biometanu.
Pierwsza biometanownia w Polsce, uruchamiana w Brodach, to symboliczny początek nowej drogi w kierunku samowystarczalności energetycznej. Dzięki nowoczesnej, bezodorowej technologii instalacja ta może stać się wzorem dla kolejnych inwestycji w sektorze biometanu.
Rządowe wsparcie finansowe oraz zmiany legislacyjne mają na celu przyspieszenie rozwoju rynku biogazu i biometanu, co może przyczynić się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i uniezależnienia Polski od importu paliw kopalnych.
Czytaj dalej: