17 lipca 2025 r. Senat RP przyjął z poprawkami ustawę zmieniającą przepisy dotyczące inwestycji w elektrownie wiatrowe oraz powiązane regulacje. Nowelizacja przewiduje m.in. wydłużenie obowiązywania mechanizmu mrożenia cen prądu dla gospodarstw domowych do końca roku, zmniejszenie minimalnej odległości nowych turbin od zabudowy mieszkalnej do 500 metrów, a także wypłaty sięgające nawet 20 tys. zł rocznie dla mieszkańców okolicznych terenów.
Główne założenia ustawy
- Nowelizacja została przyjęta przez Senat 17 lipca 2025 r. z poprawkami.
- Ceny energii elektrycznej dla gospodarstw domowych pozostaną na poziomie 500 zł/MWh do końca 2025 roku.
- Gospodarstwa położone w promieniu do 1000 metrów od nowych farm wiatrowych otrzymają wsparcie finansowe – nawet 20 000 zł rocznie.
- Minimalna dopuszczalna odległość elektrowni wiatrowych od budynków mieszkalnych zostanie zmniejszona z 700 m do 500 m.
Zapisz się na newsletter Kompasu ESG
Zniesienie zasady 10H i większa rola samorządów
Projekt autorstwa Ministerstwa Klimatu i Środowiska znosi tzw. zasadę „10H”, która dotychczas blokowała rozwój lądowej energetyki wiatrowej. Nowe regulacje oddają więcej decyzyjności społecznościom lokalnym oraz samorządom, które – przy zachowaniu 500-metrowego minimum – będą mogły samodzielnie określać odległości turbin od zabudowań. To kompromis oparty na badaniach i konsultacjach społecznych. Dodatkowo nad lokalizacją inwestycji będzie czuwać Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Każda elektrownia wiatrowa będzie mogła powstać wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Wsparcie dla modernizacji i biogazowni
Nowelizacja wprowadza też ramy prawne dla tzw. repoweringu, czyli modernizacji istniejących turbin w celu zwiększenia ich efektywności. Przewiduje także wsparcie dla budowy biogazowni o mocy przekraczającej 1 MW. W obu przypadkach warunkiem będzie uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania.
Zamrożone ceny energii także w IV kwartale
W toku prac parlamentarnych dodano zapis przedłużający obowiązywanie zamrożonych cen energii elektrycznej również na czwarty kwartał 2025 r. Bez tej zmiany ochrona cenowa wygasłaby z końcem września, a od października odbiorcy indywidualni płaciliby według taryf sprzedawców. Rząd, chcąc uniknąć podwyżek, zdecydował się objąć mechanizmem cały rok.
Poprawki senackie: większa elastyczność i kontrola środowiskowa
Senat dodał szereg istotnych poprawek do projektu ustawy.
- Zrezygnowano z obowiązkowego 500-metrowego bufora wokół obszarów Natura 2000. Nadal jednak każda inwestycja będzie musiała przejść ocenę oddziaływania na środowisko, która wykaże brak zagrożeń dla przyrody. Ma to ułatwić lokalizowanie farm bez szkody dla cennych ekosystemów.
- Zniesiono automatyczny zakaz inwestycji w strefach MRT i MCTR (obszarach wojskowych), jednak każdorazowo wymagane będzie uzgodnienie z odpowiednimi instytucjami.
- Usunięto bufor 1H między elektrowniami a drogami krajowymi. Oddziaływanie turbin będzie oceniane dwustopniowo: najpierw przy opracowywaniu planu miejscowego, a potem przy wydawaniu decyzji środowiskowej.
Korzyści społeczne i gospodarcze z rozwoju energetyki wiatrowej
Lądowa energetyka wiatrowa to obecnie najtańsze źródło energii elektrycznej. Nowe przepisy mają umożliwić dalszy rozwój sektora, co przełoży się na wzrost zatrudnienia, dodatkowe wpływy z podatków lokalnych oraz szerszy dostęp do taniej i ekologicznej energii.
Nowelizacja nie tylko chroni gospodarstwa domowe przed podwyżkami cen prądu do końca 2025 roku. Dzięki odblokowaniu inwestycji w nowe farmy wiatrowe stwarza także warunki do długofalowego obniżenia kosztów energii w Polsce.
Czytaj dalej: