Wodór odnawialny zyskał miano jednego z najważniejszych elementów transformacji energetycznej w Europie. Polska, jako jeden z głównych producentów wodoru w Unii Europejskiej, stoi przed wyzwaniem zmiany dotychczasowego modelu produkcji opartego na reformingu parowym gazu ziemnego na bardziej zrównoważony, zgodny z założeniami polityki klimatycznej UE.
Konsultacje społeczne nowego programu wodorowego, prowadzone przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), mogą wyznaczyć kierunek dalszego rozwoju tego sektora w Polsce.
Nowy program priorytetowy „Rozwój zdolności produkcyjnych odnawialnego wodoru”
Od 17 grudnia 2024 roku do 10 stycznia 2025 roku trwać będą konsultacje społeczne dotyczące nowego programu priorytetowego „Rozwój zdolności produkcyjnych odnawialnego wodoru”. Program zakłada wsparcie dla przedsiębiorstw w budowie infrastruktury do produkcji, magazynowania i przesyłu wodoru odnawialnego (RFNBO). Budżet programu wynosi do 5 miliardów złotych, a środki mają pochodzić z Funduszu Modernizacyjnego.
Celem programu jest zwiększenie zdolności produkcyjnych wodoru RFNBO oraz wzmocnienie roli odnawialnych źródeł energii (OZE) w procesach przemysłowych i transportowych. Planowane inwestycje obejmują budowę instalacji o minimalnej mocy 1 MW, przy czym maksymalna wysokość dofinansowania może wynosić do 45% kosztów kwalifikowanych. Dodatkowe wsparcie przewidziano dla małych i średnich przedsiębiorstw.
Zapisz się na newsletter Kompasu ESG
Fundusz Modernizacyjny – kluczowe źródło finansowania
Fundusz Modernizacyjny, zasilany środkami ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w ramach unijnego systemu EU-ETS, jest jednym z głównych narzędzi wspierających modernizację energetyczną w Polsce. Z szacowanych 60 miliardów złotych, które mają trafić do Polski w latach 2021-2030, znaczna część środków zostanie przeznaczona na rozwój sektora wodorowego. Takie podejście pozwala nie tylko na modernizację infrastruktury energetycznej, ale także na wsparcie innowacji i technologii sprzyjających dekarbonizacji.
Znaczenie wodoru odnawialnego
Wodór odnawialny jest postrzegany jako kluczowy element transformacji energetycznej, szczególnie w sektorach trudnych do elektryfikacji. Zgodnie z raportem dotyczącym rynku wodoru w Polsce, cele określone w dyrektywie RED III przewidują 42% udziału RFNBO w przemyśle i 1% w transporcie do 2030 roku. Polska, jako jeden z liderów w produkcji wodoru w UE, stoi przed koniecznością zmniejszenia emisji CO2 i przejścia na wodór zielony.
Zastosowanie RFNBO w sektorach takich jak przemysł nawozowy, rafineryjny czy chemiczny pozwoli na znaczące ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Co więcej, rozwój infrastruktury do produkcji i przesyłu wodoru otwiera nowe możliwości dla branży hutniczej, cementowej i transportu morskiego.
Wyzwania i bariery
Choć potencjał wodoru odnawialnego jest ogromny, jego wdrażanie napotyka szereg wyzwań. Największymi barierami są wysoki koszt produkcji RFNBO oraz brak odpowiedniej infrastruktury do jego transportu i magazynowania. Budowa elektrolizerów i integracja OZE wymagają znaczących nakładów inwestycyjnych oraz wsparcia regulacyjnego.
Dodatkowym wyzwaniem jest konieczność edukacji i zaangażowania sektora prywatnego w proces transformacji. Programy takie jak „Rozwój zdolności produkcyjnych odnawialnego wodoru” mają za zadanie łagodzić te trudności poprzez finansowanie i współpracę z sektorem biznesu.
Prognozy na przyszłość
Do 2030 roku szacuje się, że Polska będzie potrzebowała około 189 tys. ton wodoru RFNBO, z czego większość zostanie wykorzystana w produkcji amoniaku. Inwestycje w ten sektor pozwolą nie tylko na realizację unijnych celów klimatycznych, ale również na rozwój nowych technologii i miejsc pracy.
Wnioski z raportu wskazują na konieczność opracowania strategii rozwoju infrastruktury wodoru w Polsce, szczególnie na południu kraju, gdzie znajdują się główne centra przemysłowe. Ponadto analiza możliwości produkcji e-metanolu z RFNBO mogłaby zmniejszyć zależność od importu i wspierać dekarbonizację przemysłu chemicznego.
Konsultacje społeczne nowego programu wodorowego stanowią ważny krok w kierunku transformacji energetycznej w Polsce. Inwestycje w odnawialny wodór, wsparte Funduszem Modernizacyjnym, mogą przynieść wielowymiarowe korzyści – od dekarbonizacji przemysłu, przez rozwój technologii, aż po tworzenie nowych miejsc pracy. Jednak aby te cele stały się rzeczywistością, konieczne jest łączenie wysiłków sektora publicznego i prywatnego oraz skuteczna implementacja proponowanych rozwiązań.
Czytaj dalej: