Czym jest mobbing?
Mobbing to zachowania dotyczące pracownika lub wprost skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu i zastraszaniu. To działania wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, mające na celu poniżenie lub ośmieszenie zatrudnionego. To także izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu.
Sytuację dobrze obrazują opisywane w tekście fazy mobbingu. Niemniej jednak trzeba wyraźnie zaznaczyć, że jest to zjawisko destrukcyjne i niepożądane w miejscu pracy, które może przybierać różne formy i dotykać osoby na różnych poziomach hierarchii.
Fazy mobbingu w pracy
- Faza wczesna. Osoba prześladowana nie zdaje sobie sprawy z sytuacji mobbingowej. Konflikt nie jest rozwiązany lub jest rozwiązany niekonstruktywnie, co prowadzi do eskalacji.
- Faza eskalacji. Systematyczne i częste wrogie traktowanie wywołuje stres, niechęć przed pójściem do pracy, pogarszanie się stanu zdrowia ofiary.
- Faza nasilenia się agresji. Utrwalenie zachowań mobbingowych oraz negatywnej opinii o ofierze. Prześladowana osoba czuje się coraz bardziej izolowana.
- Faza degradacji ofiary. Pracownik jest niemal całkowicie niezdolny do pracy, wykluczony z grupy pracowniczej, co manifestuje się w postaci zwolnień, przeniesień czy ciągłych zwolnień lekarskich. Skrajne wyczerpanie manifestuje się trudnościami osobistymi, konfliktami rodzinnymi, stanami depresyjnymi, a nawet myślami samobójczymi.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Jak rozpoznać fazy mobbingu?
Znając fazy mobbingu, łatwiej jest stwierdzić, czy zjawisko ma miejsce w organizacji. Rozpoznanie mobbingu jest kluczowym krokiem w walce z tym zjawiskiem w miejscu pracy. Mobbing charakteryzuje się systematycznym i długotrwałym nękaniem, zastraszaniem, czy dyskredytowaniem pracownika przez inne osoby w miejscu pracy. Oto bardziej szczegółowe wskazówki, które mogą pomóc w rozpoznaniu mobbingu:
- Powtarzalność zachowań. Mobbing nie jest zdarzeniem jednorazowym. Jeśli negatywne lub szkodliwe zachowania wobec pracownika powtarzają się regularnie, może to być sygnał, że mamy do czynienia z mobbingiem.
- Pogorszenie stosunków w miejscu pracy. Ofiary mobbingu często doświadczają izolacji społecznej, braku wsparcia ze strony kolegów czy przełożonych, co prowadzi do pogorszenia atmosfery w zespole.
- Zmiany w zachowaniu ofiary. Osoby doświadczające mobbingu mogą wykazywać zmiany w zachowaniu, takie jak wycofanie się z kontaktów zawodowych i prywatnych, zwiększona nerwowość, brak motywacji do pracy, obniżona samoocena, czy pojawienie się objawów depresji.
- Problemy zdrowotne. Długotrwały stres wynikający z mobbingu może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak bóle głowy, problemy ze snem, nadciśnienie, problemy z trawieniem, a nawet poważniejsze zaburzenia psychiczne.
- Spadek wydajności pracy. Mobbing może znacząco wpłynąć na zdolność ofiary do wykonywania zadań służbowych. Spadek wydajności, częstsze błędy, czy unikanie podejmowania nowych zadań mogą być wynikiem nękającego zachowania.
- Zmiana zachowania przełożonych i współpracowników. Jeśli przełożeni lub współpracownicy zmieniają swoje zachowanie wobec pracownika, np. ignorują go, wyśmiewają, publicznie krytykują, lub nieustannie kontrolują, może to wskazywać na mobbing.
- Wzrost absencji. Ofiary mobbingu często korzystają ze zwolnień lekarskich lub inne formy nieobecności w pracy, aby uniknąć dalszego nękania.
Rozpoznanie mobbingu wymaga uwagi na subtelne sygnały i gotowości do wsparcia ofiar. Ważne jest, aby pracodawcy i pracownicy byli świadomi tych objawów i aktywnie przeciwdziałali mobbingowi w miejscu pracy, tworząc bezpieczne i zdrowe środowisko pracy dla wszystkich.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Jak zapobiegać mobbingowi w pracy?
Ograniczenie mobbingu w miejscu pracy wymaga zaangażowania i systematycznych działań ze strony zarówno pracodawców, jak i pracowników. Kluczem do sukcesu jest tworzenie kultury organizacyjnej, w której każdy czuje się bezpiecznie i szanowanie, a wszelkie przypadki niewłaściwego zachowania są szybko adresowane i rozwiązywane.
Pierwszym krokiem jest opracowanie i wdrożenie jasnych polityk antymobbingowych, które są komunikowane wszystkim pracownikom. Te polityki powinny zawierać definicje mobbingu, przykłady niedopuszczalnych zachowań, procedury zgłaszania przypadków mobbingu, oraz konsekwencje dla osób, które dopuszczają się takich zachowań. Ważne jest, aby pracownicy czuli, że ich zgłoszenia będą traktowane poważnie i że istnieje skuteczny mechanizm ich rozpatrywania.
Następnie, kluczowe jest prowadzenie regularnych szkoleń dla wszystkich pracowników, zarówno dla kadry zarządzającej, jak i pozostałych członków zespołu. Szkolenia te powinny obejmować tematykę rozpoznawania, zapobiegania i reagowania na mobbing. Ważne jest, aby podkreślić wartość różnorodności, równości i szacunku w miejscu pracy, a także wyposażyć pracowników w umiejętności rozwiązywania konfliktów.
Pracodawcy powinni również wprowadzić procedury anonimowego zgłaszania, które umożliwiają pracownikom podniesienie kwestii mobbingu bez obawy o reperkusje. Takie systemy zachęcają do otwartej komunikacji i pozwalają na wczesne identyfikowanie problemów.
Zarządzanie przez przykład jest równie ważne. Kadra kierownicza musi wykazywać się zachowaniami, które promują szacunek i równość. Przywództwo powinno być zaangażowane w budowanie pozytywnej kultury organizacyjnej i aktywnie przeciwdziałać wszelkim formom niewłaściwego zachowania.
Oprócz wewnętrznych działań, pracodawcy mogą także korzystać z zewnętrznych zasobów, takich jak doradztwo zawodowe, wsparcie psychologiczne czy mediacje, które mogą pomóc w rozwiązywaniu trudnych sytuacji i wspieraniu ofiar mobbingu. Ważne jest regularne monitorowanie i przeglądanie skuteczności wprowadzonych działań. Pracodawcy powinni zbierać i analizować dane dotyczące zgłaszanych przypadków mobbingu, przeprowadzać regularne ankiety satysfakcji pracowników, i dostosowywać swoje strategie w zależności od identyfikowanych potrzeb i problemów.
Czytaj dalej: