Wyniki raportu „ESG w praktyce – Barometr CCIFP”, przygotowanego przez Francusko-Polską Izbę Gospodarczą (CCIFP), ukazują kompleksowy obraz działań firm na polskim rynku. To już dziewiąta edycja tego badania, które nie tylko dokumentuje postępy w realizacji strategii ESG, ale również identyfikuje bariery i wskazuje kierunki przyszłego rozwoju.
Regulacje jako główny motor zmian
Raport wskazuje, że unijne regulacje stały się najważniejszym czynnikiem motywującym przedsiębiorstwa do wdrażania działań ESG. W 2024 roku aż 71% firm uznało je za kluczowy impuls, co oznacza wzrost o 62 punkty procentowe w porównaniu do 2019 roku. Kwestie wizerunkowe i oczekiwania interesariuszy, które wcześniej dominowały w narracji ESG, znalazły się na dalszych miejscach.
Przykład pokazuje spektakularny wzrost znaczenia regulacji: podczas gdy w 2019 roku jedynie 4% firm wskazywało przepisy jako główny motywator, obecnie odsetek ten wynosi aż 66%. To wyraźny sygnał, że ESG z chwilowej mody przekształciło się w standard europejskiego rynku.
Zapisz się na newsletter Kompasu ESG
Zaangażowanie dużych firm i MŚP
Duże firmy znacznie częściej wdrażają strategie ESG – posiada je już 54% dużych przedsiębiorstw, w porównaniu do zaledwie 36% wśród MŚP. Co więcej, blisko połowa dużych organizacji (49%) ma oddelegowane działy odpowiedzialne za działania ESG. W sektorze MŚP, działania te pozostają często na marginesie zarządzania, a brak budżetów ESG stanowi wyzwanie dla 61% małych i średnich przedsiębiorstw.
W kontekście ograniczeń finansowych wyróżnia się fakt, że jedynie największe firmy są w stanie przeznaczyć na działania ESG budżety przekraczające 100 tys. złotych rocznie. Tymczasem aż 40% MŚP w ogóle nie posiada dedykowanych środków na ten cel.
Raportowanie ESG – liderzy wśród firm francuskich
Raportowanie działań ESG, choć nadal ograniczone, staje się coraz bardziej powszechne. Wśród dużych firm 90% prowadzi raporty lub planuje rozpocząć ten proces. Firmy z kapitałem francuskim wyraźnie wyróżniają się w tej dziedzinie. Aż 77% z nich wdrożyło strategie ESG, co znacząco przewyższa wskaźnik wśród firm z innym kapitałem, wynoszący 22%.
Francuskie przedsiębiorstwa dominują również w takich obszarach jak efektywność energetyczna, polityka różnorodności czy edukacja ekologiczna. Liderzy rynkowi pokazują, że zaangażowanie ESG przekłada się na lepsze przygotowanie do zmian regulacyjnych i budowanie przewagi konkurencyjnej.
Korzyści i bariery wynikające z wdrażania ESG
Jednym z najtrudniejszych wyzwań związanych z ESG jest mierzenie efektów działań. Jedynie 17% dużych firm potrafi precyzyjnie określić mierzalne korzyści, a w sektorze MŚP brak takich danych jest jeszcze bardziej odczuwalny. Większość firm dostrzega jednak korzyści niematerialne, takie jak poprawa wizerunku, zaangażowanie pracowników czy lepsze relacje z interesariuszami.
Najważniejsze bariery to:
- brak budżetów (63%),
- trudności w mierzeniu efektów działań (72% w MŚP),
- niski poziom świadomości i wiedzy w zakresie ESG, szczególnie w małych firmach.
Zaangażowanie w działania społeczne i środowiskowe
- Społeczne: obejmujące dobrostan pracowników (BHP, dialog, work-life balance) oraz lokalne inicjatywy społeczne.
- Środowiskowe: ograniczanie zużycia surowców, efektywność energetyczna i edukacja ekologiczna.
Działania w zakresie ładu korporacyjnego pozostają wyzwaniem, szczególnie dla MŚP. Aż 20% firm średnich i małych nie potrafiło odpowiedzieć, czy prowadzi aktywności w tym obszarze.
ESG w łańcuchu wartości i oczekiwania konsumentów
Duże firmy coraz częściej angażują swoich dostawców w działania ESG – 25% z nich wymaga dostarczania danych ESG, a kolejne 30% planuje to wdrożyć w ciągu dwóch lat. Jednocześnie edukacja partnerów biznesowych pozostaje niewystarczająca – uczestniczy w niej mniej niż 25% dostawców.
Z raportu wynika, że konsumenci w Polsce stają się bardziej świadomi, ale ich wymagania wobec firm w zakresie ESG maleją. W 2024 roku jedynie 41% badanych Polaków zwracało uwagę na wpływ produktów na środowisko i społeczeństwo, co oznacza spadek o 15 punktów procentowych w porównaniu do 2017 roku.
Rekomendacje wynikające z analizy Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej
Raport Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej jasno wskazuje, że ESG stało się nieodłącznym elementem strategii biznesowych, szczególnie w dużych organizacjach. Wyzwaniem pozostaje jednak wspieranie sektora MŚP w dostępie do narzędzi, wiedzy i zasobów finansowych.
- Edukacja i wsparcie dla MŚP. Zwiększenie dostępności szkoleń oraz uproszczonych narzędzi raportowania.
- Integracja ESG z długoterminowymi strategiami. Firmy powinny postrzegać ESG jako szansę na budowanie wartości.
- Współpraca w łańcuchu dostaw. Działania edukacyjne i wymaganie danych ESG od dostawców są kluczowe dla przyspieszenia transformacji.
Przedsiębiorstwa, które już dziś inwestują w działania zrównoważone, będą lepiej przygotowane na zmieniające się warunki rynkowe i wymagania konsumentów. ESG to nie tylko obowiązek – to także strategia na przyszłość.