W świecie biznesu coraz większego znaczenia nabierają kwestie związane z ochroną środowiska, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym, określane łącznie jako ESG.
Firmy stają przed wyzwaniem nie tylko uwzględnienia tych aspektów w swojej działalności, ale także skutecznego zarządzania ryzykami z nimi związanymi. Przyjrzymy się bliżej ryzykom ESG oraz metodom, jakie przedsiębiorstwa mogą stosować, aby nimi zarządzać.
Czym są ryzyka ESG?
Ryzyka ESG to potencjalne negatywne skutki finansowe dla firm, wynikające z obecnego lub przyszłego wpływu czynników związanych ze środowiskiem, społeczeństwem i ładem korporacyjnym na działalność przedsiębiorstwa, jego klientów i kontrahentów. Jak podaje raport MSCI z 2022 roku, ponad 70% firm na świecie jest narażonych na co najmniej umiarkowane ryzyka ESG, co podkreśla powszechność tych zagrożeń w różnych sektorach gospodarki.
Rodzaje ryzyk ESG
Możemy wyróżnić trzy główne kategorie ryzyk ESG.
- Ryzyka środowiskowe (E)
- Zmiana klimatu.
- Wyczerpywanie się zasobów naturalnych.
- Zanieczyszczenie środowiska.
- Utrata bioróżnorodności.
- Ryzyka społeczne (S)
- Praktyki pracownicze.
- Prawa człowieka.
- Relacje ze społecznościami lokalnymi.
- Bezpieczeństwo i jakość produktów.
- Ryzyka związane z ładem korporacyjnym (G)
- Struktura zarządzania.
- Zarządzanie ryzykiem.
- Etyka biznesowa.
- Strategia zrównoważonego rozwoju.
Dlaczego zarządzanie ryzykami ESG jest ważne?
Skuteczne zarządzanie ryzykami ESG staje się kluczowym elementem strategii biznesowych z kilku powodów.
- Zgodność z regulacjami. Rządy na całym świecie zaostrzają przepisy dotyczące ochrony środowiska, odpowiedzialności społecznej i ładu korporacyjnego. Efektywne zarządzanie ryzykami ESG pozwala uniknąć kar i sankcji prawnych.
- Przyciąganie inwestorów. Coraz więcej inwestorów uwzględnia czynniki ESG w swoich decyzjach inwestycyjnych. Firmy z silnym zarządzaniem ryzykami ESG mogą przyciągnąć więcej kapitału.
- Poprawa wyników operacyjnych i finansowych. Zrównoważone praktyki często prowadzą do zwiększenia efektywności operacyjnej i redukcji kosztów.
- Wzmocnienie reputacji i lojalności klientów. Konsumenci coraz częściej wybierają marki, które wykazują się odpowiedzialnością w kwestiach ESG.
- Przyciąganie i utrzymanie talentów. Pracownicy, szczególnie młodsze pokolenia, preferują pracodawców z silnym profilem ESG.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Jak firmy mogą zarządzać ryzykami ESG?
Identyfikacja i ocena ryzyk ESG
Pierwszym krokiem w zarządzaniu ryzykami ESG jest ich identyfikacja i ocena. Firmy powinny przeprowadzić kompleksową analizę materialności ESG, aby określić, które kwestie są najbardziej istotne dla ich działalności i interesariuszy. Proces ten powinien obejmować, zaangażowanie interesariuszy, analizę trendów branżowych, benchmarking konkurencji i wykorzystanie uznanych ram oceny ryzyka ESG.
Integracja ryzyk ESG z ogólnym systemem zarządzania ryzykiem
Jak podkreśla się w raporcie rocznym PKO Bank Polski za 2022 r., ryzyka ESG nie powinny być traktowane jako oddzielna kategoria, ale jako element wpływający na inne rodzaje ryzyka w firmie, szczególnie na ryzyko kredytowe. Integracja ta powinna zawierać:
- dostosowanie istniejących metod identyfikacji, pomiaru i kontroli ryzyka;
- uwzględnienie zależności przyczynowo-skutkowych między różnymi rodzajami ryzyka a czynnikami ESG;
- włączenie perspektywy ESG do planów finansowych, kapitałowych i strategicznych.
Ustanowienie limitów i wskaźników ryzyka ESG
Firmy powinny określić konkretne limity tolerancji na ryzyko ESG. Przykładem może być strategiczny limit stosowany przez PKO Bank Polski, który mierzy stosunek wartości kredytów dla klientów z branż wysokoemisyjnych do wartości całego portfela kredytowego dla podmiotów gospodarczych.
Rozwój “zielonych” produktów i usług
Przedsiębiorstwa mogą aktywnie zarządzać ryzykiem ESG poprzez rozwijanie produktów i usług wspierających zrównoważony rozwój. Przykładem są “zielone kredyty” oferowane przez sektor bankowy, które finansują odnawialne źródła energii, poprawę efektywności energetycznej czy działania na rzecz ochrony środowiska.
Wdrożenie odpowiednich systemów i narzędzi
Skuteczne zarządzanie ryzykami ESG wymaga odpowiednich narzędzi i systemów. Firmy powinny inwestować w:
- systemy gromadzenia i analizy danych ESG;
- narzędzia do modelowania scenariuszy klimatycznych;
- platformy do raportowania i monitorowania wskaźników ESG.
Ciągłe monitorowanie i raportowanie
Zarządzanie ryzykami ESG to proces ciągły. Firmy powinny regularnie monitorować swoje wskaźniki ESG i raportować je zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Przejrzystość w kwestiach ESG buduje zaufanie interesariuszy i pozwala na szybką reakcję na pojawiające się zagrożenia.
Szkolenia i budowanie świadomości
Skuteczne zarządzanie ryzykami ESG wymaga zaangażowania całej organizacji. Firmy powinny inwestować w szkolenia dla pracowników na wszystkich szczeblach, aby budować świadomość kwestii ESG i umiejętności potrzebne do identyfikacji i zarządzania związanymi z nimi ryzykami.
Ryzyka ESG: wnioski
Zarządzanie ryzykami ESG staje się kluczowym elementem strategii biznesowych w XXI wieku. Firmy, które skutecznie integrują te kwestie ze swoimi procesami zarządzania ryzykiem, nie tylko minimalizują potencjalne zagrożenia, ale także zyskują przewagę konkurencyjną. W świecie, w którym zrównoważony rozwój staje się normą, a nie wyjątkiem, umiejętność efektywnego zarządzania ryzykami ESG może decydować o długoterminowym sukcesie przedsiębiorstwa.
Warto pamiętać, że zarządzanie ryzykami ESG to proces ciągły i dynamiczny. Firmy muszą być gotowe na adaptację do zmieniających się warunków, nowych regulacji i rosnących oczekiwań interesariuszy. Tylko poprzez proaktywne podejście i ciągłe doskonalenie swoich praktyk w zakresie ESG, przedsiębiorstwa mogą skutecznie nawigować w coraz bardziej złożonym środowisku biznesowym, budując jednocześnie długotrwałą wartość dla swoich akcjonariuszy i społeczeństwa.
Czytaj dalej: