Porozumienie paryskie, zawarte podczas 21 Konferencji ONZ w sprawie zmian klimatu (COP21) w 2015 roku, jest międzynarodowym porozumieniem mającym na celu ograniczenie globalnego ocieplenia. Zobowiązuje ono wszystkie kraje do przedstawienia do 2020 roku długoterminowych scenariuszy ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, zgodnie z metodologią przyjętą przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC).

Porozumienie potwierdza dotychczas przyjęte przez kraje cele narodowe (Intended Nationally Determined Contributions, INDC), jednocześnie zauważając, że nie są one wystarczające do ograniczenia ocieplenia poniżej 2°C. Zachęca do przedstawienia nowych, bardziej ambitnych celów.

Porozumienie paryskie: cele i zasady

Długoterminowym celem Porozumienia, określonym w art. 2, jest ograniczenie globalnego ocieplenia znacznie poniżej 2°C względem epoki “przedprzemysłowej”, a docelowo do 1,5°C, aby ograniczyć ryzyko i szkody wywołane przez zmianę klimatu. Porozumienie dąży również do adaptacji i ograniczenia skutków zmian klimatu, wzmacniania odporności i promowania niskoemisyjnego rozwoju, który nie ogranicza produkcji żywności oraz uwzględnia zgodność działań sektora finansowego z celami klimatycznymi.

Każdy z krajów objętych porozumieniem został zobowiązany do przedstawienia lub aktualizacji dobrowolnych celów krajowych (INDC), które mają być przesyłane do Sekretariatu ONZ i aktualizowane co 5 lat. Kraje zobowiązują się do wysiłków na rzecz szybkiego osiągnięcia szczytu, a następnie szybkiego spadku globalnych emisji gazów cieplarnianych oraz osiągnięcia neutralności klimatycznej w drugiej połowie XXI wieku.

Porozumienie weszło w życie 4 listopada 2016 roku, 30 dni po ratyfikacji przez Parlament Europejski. Stany Zjednoczone, pod przewodnictwem Donalda Trumpa, wycofały się z porozumienia jako jedyny kraj na świecie, jednak prezydent Joe Biden pierwszego dnia prezydentury zdecydował o przywróceniu Stanów Zjednoczonych do porozumienia, co stało się faktem 19 lutego 2021 roku.

porozumienie paryskie
Fot. Porozumienie paryskie: droga UE ku neutralności klimatycznej – infografika, consilium.europa.eu

Unia Europejska w Porozumieniu paryskim

Wszystkie państwa członkowskie UE nie tylko podpisały i ratyfikowały Porozumienie paryskie, ale również zobowiązały się do jego pełnego wdrożenia. Unia Europejska ustanowiła sobie ambitny cel, dążąc do osiągnięcia neutralności klimatycznej do roku 2050, co uczyniłoby ją pierwszą gospodarką i społeczeństwem na świecie o zerowym bilansie emisji gazów cieplarnianych.

W ramach zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego, UE przedstawiła długofalową strategię redukcji emisji oraz zaktualizowane plany klimatyczne, znane jako ustalone na poziomie krajowym wkłady (NDC), zobowiązując się do ograniczenia emisji o co najmniej 55% do 2030 roku w porównaniu z poziomami z 1990 roku. Te działania zostały zaktualizowane w 2023 roku, co pokazuje ciągłe zaangażowanie UE w realizację celów klimatycznych.

UE uznawana jest za lidera w globalnej walce ze zmianą klimatu, a jej polityki i działania stanowią wzór dla innych krajów i regionów. Poprzez śmiałe inicjatywy i współpracę międzynarodową, UE inspiruje do wyznaczania i realizacji ambitnych celów klimatycznych na całym świecie.

Porozumienie paryskie, przyjęte w 2015 roku, ma na celu ograniczenie globalnego ocieplenia do poziomu znacznie poniżej 2°C względem poziomów przedprzemysłowych, z dążeniem do nieprzekraczania 1,5°C. Kluczowe elementy porozumienia obejmują ustalanie i aktualizowanie krajowych planów redukcji emisji, promowanie przejrzystości i solidarności międzynarodowej w finansowaniu działań klimatycznych oraz wspieranie krajów w adaptacji do skutków zmiany klimatu.

UE, jako strona ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), aktywnie uczestniczy w międzynarodowych negocjacjach klimatycznych, takich jak coroczne konferencje stron (COP), gdzie prezentuje swoje stanowisko i współpracuje z innymi krajami w celu przyspieszenia globalnych działań na rzecz klimatu.

Podsumowując, relacja UE do Porozumienia paryskiego jest głęboko zakorzeniona w jej polityce klimatycznej i działaniach, z silnym naciskiem na osiągnięcie neutralności klimatycznej, redukcję emisji gazów cieplarnianych i wspieranie globalnej współpracy w dziedzinie klimatu.

Czytaj dalej: