Norma ISO 9001 określa kryteria dla systemów zarządzania jakością, które znajdują zastosowanie w organizacjach każdego typu i rozmiaru. Jest szczególnie istotna dla organizacji, które chcą udowodnić swoją zdolność do konsekwentnego dostarczania produktów spełniających oczekiwania klientów oraz obowiązujące regulacje, z celem podniesienia ich satysfakcji. W kontekście tej normy, termin „produkt” odnosi się również do usług.
ISO 9001, czyli wymagania, które powinien spełniać system zarządzania jakością w organizacji
ISO 9001 to jeden z najczęściej przyjmowanych standardów na świecie, potwierdzony przez liczne certyfikacje zewnętrzne. Liczba certyfikatów ISO 9001 wydanych globalnie znacząco przewyższa inne certyfikaty dotyczące systemów zarządzania. Zgodnie z raportem ISO z 2012 roku, opublikowanym pod koniec 2013, ilość tych certyfikatów wyraźnie przekracza sumę pozostałych certyfikatów. Wysoka popularność tej normy i powiązanego z nią systemu zarządzania wynika z kilku powodów, kluczowym z nich jest skupienie na potrzebach klienta, jego wymaganiach oraz zadowoleniu, co w dzisiejszych czasach konkurencyjnego rynku jest niezwykle ważne. Certyfikacja stanowi dowód, że organizacja skoncentrowana na kliencie została pozytywnie zweryfikowana przez niezależną instytucję.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Uniwersalność normy ISO 9001 sprawia, że jej kryteria mogą być stosowane nie tylko w sektorze produkcyjnym, ale także przez firmy usługowe, ośrodki ochrony zdrowia, instytucje publiczne i prywatne, jednostki rządowe i samorządowe, a także organizacje biznesowe. Pozwala to różnorodnym instytucjom na wdrożenie wymagań ISO 9001 i uzyskanie certyfikatu potwierdzającego zgodność z tym standardem. Uniwersalność normy umożliwia certyfikację systemów zarządzania w organizacjach o różnorodnym profilu, wielkości, złożoności, stylu zarządzania i kulturze organizacyjnej. Dlatego systemy ISO 9001 są implementowane zarówno przez małe firmy, jak i przez duże koncerny międzynarodowe. Różnorodność wdrażanych systemów zarządzania podkreśla ich indywidualny charakter, ale posiadanie certyfikatu ISO 9001 oznacza spełnienie określonych przez normę wymagań.
Ogólne wymagania
Norma ISO 9001 to międzynarodowy standard określający wymagania dla systemu zarządzania jakością (SZJ), które organizacja musi spełnić, aby udowodnić swoją zdolność do konsekwentnego dostarczania produktów i usług spełniających wymagania klientów oraz obowiązujące przepisy i regulacje. Wymagania te są zaprojektowane, aby być stosowane przez organizacje każdego rodzaju, rozmiaru i sektora. Główne wymagania normy ISO 9001 dotyczą:
- Zakresu systemu zarządzania jakością. Określenie zakresu SZJ, uwzględniające produkty i usługi organizacji.
- Zaangażowanie kierownictwa. Kierownictwo musi wykazywać zaangażowanie w rozwój i doskonalenie SZJ, ustalając politykę jakości i cele jakościowe, jak również zapewniając niezbędne zasoby.
- Orientacja na klienta. Organizacja musi zrozumieć potrzeby i oczekiwania klientów, aby móc spełnić ich wymagania oraz dążyć do przekroczenia ich oczekiwań.
- Planowanie. Planowanie systemu zarządzania jakością obejmuje określenie celów jakości oraz sposobów ich osiągnięcia. Musi również uwzględniać zarządzanie ryzykiem i szansami.
- Zasoby. Organizacja musi zapewnić odpowiednie zasoby potrzebne do ustanowienia, wdrożenia, utrzymania i ciągłego doskonalenia SZJ. Obejmuje to ludzi, infrastrukturę, środowisko pracy i wiedzę organizacyjną.
- Realizacja działań. Wymagania dotyczące procesów związanych z realizacją produktu lub usługi, w tym projektowania, rozwoju, produkcji, dostarczania i, w razie potrzeby, montażu i świadczenia usług.
- Ocena działalności. Monitorowanie, pomiar, analiza i ocena skuteczności systemu zarządzania jakością. Obejmuje to audyty wewnętrzne oraz przeglądy systemu zarządzania jakością przez kierownictwo.
- Doskonalenie. Organizacja musi ciągle szukać możliwości doskonalenia systemu zarządzania jakością, aby zwiększyć satysfakcję klientów i poprawić efektywność procesów.
Norma ISO 9001 kładzie duży nacisk na podejście procesowe i ciągłe doskonalenie, co oznacza, że organizacje powinny nie tylko wdrożyć system zarządzania jakością, ale także stale pracować nad jego udoskonalaniem, aby zwiększać efektywność i skuteczność swoich działań w celu zaspokojenia oczekiwań klientów.
Wdrażanie normy – kroki w skrócie
Wdrażanie ISO 9001, międzynarodowej normy określającej wymagania dla systemów zarządzania jakością, składa się z kilku kluczowych etapów.
- Zrozumienie normy ISO 9001. Przed przystąpieniem do wdrażania ważne jest, aby dokładnie zrozumieć wymagania normy i sposób, w jaki odnoszą się one do działalności organizacji.
- Zaangażowanie kierownictwa. Wsparcie i zaangażowanie zarządu są kluczowe dla sukcesu wdrażania. Zarząd powinien aktywnie uczestniczyć w procesie i zapewnić niezbędne zasoby.
- Ocena stanu obecnego. Analiza luki między obecnymi procesami a wymaganiami ISO 9001 pozwala zidentyfikować obszary wymagające zmian.
- Planowanie. Na podstawie analizy luk należy opracować szczegółowy plan działań, uwzględniający cele, harmonogramy, odpowiedzialności oraz zasoby.
- Wdrażanie zmian. W tym etapie wprowadza się niezbędne zmiany w procesach, procedurach i politykach, aby spełnić wymagania normy.
- Szkolenie personelu. Ważne jest, aby wszyscy pracownicy zostali przeszkoleni w zakresie zmian w systemie zarządzania jakością oraz rozumienia normy ISO 9001.
- Przeprowadzenie audytu wewnętrznego. Audyt wewnętrzny ma na celu ocenę zgodności z wymaganiami normy i skuteczności wdrożonych zmian.
- Zastosowanie działań korygujących. Na podstawie wyników audytu wewnętrznego należy zastosować odpowiednie działania korygujące w celu wyeliminowania niezgodności.
- Certyfikacja. Organizacja może teraz zwrócić się do zewnętrznej jednostki certyfikującej w celu przeprowadzenia audytu certyfikacyjnego i uzyskania certyfikatu ISO 9001.
- Utrzymanie i ciągłe doskonalenie. Po uzyskaniu certyfikatu ważne jest, aby kontynuować proces monitorowania, przeglądania i doskonalenia systemu zarządzania jakością.
Czytaj dalej: