Zrównoważony rozwój to koncepcja, która odnosi się do wzrostu gospodarczego, społecznego i ochrony środowiska naturalnego.
Została ona zdefiniowana w różnych źródłach, ale najczęściej cytowana definicja pochodzi z raportu “Nasza Wspólna Przyszłość” (tzw. Raport Brundtland). Dokument głosi, że jest to rozwój “który zaspokaja potrzeby obecnych pokoleń bez kompromitowania zdolności przyszłych pokoleń do zaspokojenia ich potrzeb”. Początkowo, dyskusje skupiały się głównie na ograniczeniu negatywnego wpływu działalności gospodarczej na środowisko. Jednak z biegiem lat, rozumienie tego pojęcia się rozszerzyło, równoważąc wszystkie trzy filary: ekonomiczny, społeczny i środowiskowy.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Geneza definicji zrównoważonego rozwoju
Geneza terminu zrównoważonego rozwoju jest ściśle związana z troską o przyszłe pokolenia oraz potrzebę integracji działań gospodarczych, społecznych i środowiskowych. Raport Brundtland z 1987 roku był kamieniem milowym, który przyczynił się do popularyzacji tego terminu, łącząc potrzeby rozwojowe z ochroną środowiska.
W 2001 roku Unia Europejska wprowadziła strategię mającą na celu zrównoważony rozwój, którą zaktualizowano w 2006 roku. Ta strategia pozwoliła na dążenie do realizacji długoterminowej wizji zrównoważonego rozwoju, integrującej wzrost gospodarczy, spójność społeczną oraz ochronę środowiska.
W trakcie rewizji tej strategii w 2009 roku, Komisja Europejska zidentyfikowała obecność niektórych trendów o charakterze niezrównoważonym i wskazała konieczność intensyfikacji działań w celu ich wyeliminowania. Komisja podkreśliła także, że Unia Europejska poczyniła postępy w integrowaniu zasad zrównoważonego rozwoju w ramach swoich różnych polityk, w tym polityki handlowej i rozwojowej, oraz wyróżniła się w dziedzinie zmian klimatycznych oraz promocji gospodarki o niskiej emisji.
Sustainable development w biznesie
Zrównoważony rozwój w firmach jest postrzegany jako sposób prowadzenia biznesu, który równoważy między zyskiem a odpowiedzialnością ekologiczną i społeczną. Firmy starają się działać w sposób, który ogranicza negatywny wpływ na środowisko i społeczność, jednocześnie dążąc do osiągnięcia celów finansowych. Obejmuje to działania takie jak minimalizacja emisji zanieczyszczeń, odpowiedzialne zarządzanie zasobami i zaangażowanie w lokalne społeczności.
Zrównoważony rozwój w kontekście ESG (Environmental, Social, Governance – Środowiskowe, Społeczne, Zarządcze) jest koncepcją integrującą środowiskowe odpowiedzialności, społeczną sprawiedliwość i etyczne zarządzanie w działalności firm i organizacji. Ma to kluczowe znaczenie w budowaniu długoterminowej wartości i przyczynia się do stabilności ekonomicznej oraz zrównoważonego rozwoju globalnych społeczeństw.
Zarówno inwestorzy, jak i klienci coraz częściej oczekują, że firmy będą prowadzić swoje działania zgodnie z zasadami ESG. Firmy, które skutecznie integrują te kwestie do swojej strategii i operacji, mogą nie tylko zmniejszać ryzyka związane z niewykonaniem obowiązków regulacyjnych, ale także zyskać przewagę konkurencyjną, zwiększyć swoją wartość rynkową i przyciągnąć inwestycje.
Zrównoważony rozwój w ujęciu ESG jest więc nie tylko o odpowiedzialności środowiskowej i społecznej, ale także o stabilnym i etycznym zarządzaniu, które wspiera trwałość i odporność biznesu na przyszłe wyzwania.
Zrównoważony rozwój na poziomie krajowym
Na poziomie krajowym, zrównoważony rozwój oznacza wprowadzenie zasad, które są zakorzenione w polityce krajowej, obejmujące szeroki zakres działań od polityki ekologicznej po inicjatywy społeczne i gospodarcze. W Polsce, zasada ta jest nawet zapisana w Konstytucji RP, co podkreśla jej znaczenie na najwyższym poziomie państwowym.
Z art. 5 ustawy zasadniczej wynika:
„Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”.
Zasada zrównoważonego rozwoju w polskim prawodawstwie odzwierciedla ideę rozwoju, który zapewnia zaspokajanie potrzeb obecnego pokolenia bez naruszania możliwości przyszłych pokoleń do zaspokajania ich potrzeb. Zgodnie z definicją przedstawioną w raporcie Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju z 1987 roku, zrównoważony rozwój łączy wzrost gospodarczy z postępem społecznym oraz ochroną środowiska. W Polsce jest to zasada horyzontalna, która coraz częściej przewija się w debatach na temat strategii rozwoju społeczno-gospodarczego i znajduje swoje odzwierciedlenie w różnych politykach rozwojowych.
Ramy prawne zrównoważonego rozwoju w Polsce określone są w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Zawiera ona definicję polityki rozwoju jako zestaw działań, mających na celu zapewnienie trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju, spójności społeczno-gospodarczej oraz regionalnej, podnoszenia konkurencyjności gospodarki i tworzenia nowych miejsc pracy. Ustawa stanowi podstawę prawną do koordynacji różnorodnych instrumentów finansowych i strategii, mających wspierać realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs) w Polsce i za granicą.
Czytaj dalej: