Pieniądze coraz bardziej zielone. Banki rozszerzą ofertę finansowania "czystych" inwestycji
Sektor finansowy coraz mocniej skręca w zieloną stronę, czyli w kierunku dalszego i większego wspierania klientów dbających o zrównoważony rozwój biznesu. W związku z tym banki coraz ostrożniej podchodzić będą do tzw. "brudnych" inwestycji lub działalności. Trzecia edycja raportu PwC "Zielone finanse po polsku" kreśli scenariusze na 2024 r. dla sektora, od którego w dużej mierze zależy powodzenie transformacji biznesu w kierunku ESG.
Kwestie ESG, odnoszące się do aspektów środowiskowych, społecznych i zarządzania (Environmental, Social, Governance), stały się integralną częścią funkcjonowania instytucji finansowych w Polsce. Założenia Porozumienia Paryskiego oraz inicjatywy takie jak Zielony Ład kształtują drogę do osiągnięcia europejskiej neutralności klimatycznej, w tym celu zerowej emisyjności Unii Europejskiej do 2050 roku.
Jak pisaliśmy pod koniec 2023 r. większe zaangażowanie banków w finansowanie zielonej transformacji przyniosłoby światowej gospodarce oszczędności nawet 50 bln dolarów do 2050 roku (dane z raportu firmy doradczej Deloitte „Financing the Green Energy Transition. A US$50 trillion catch” – przyp. red.). Mimo kolejnych porozumień klimatycznych i oficjalnych deklaracji, przechodzenie na zieloną stronę mocy idzie wciąż bardzo opornie.
Sektor finansowy przechodzi kroczącą transformację, co widać w najnowszym badaniu PwC “Zielone finanse po Polsku”. Oto wyniki tegorocznego badania:
67% ankietowanych banków planuje rozwijać zieloną ofertę produktową w 2024 roku.
58% banków zamierza realizować swoje strategie ESG.
83% respondentów planuje poszerzyć ofertę zrównoważonego finansowania.
83% ankietowanych skupia się na kredytach zmniejszających emisję CO2 i innych gazów cieplarnianych.
58% banków planuje rozwijać kredyty z dopłatami z funduszy wsparcia transformacji środowiskowej.
75% ankietowanych podmiotów deklaruje wprowadzenie dodatkowych usług wspierających transformację klientów.
92% instytucji wskazuje na potrzebę jednolitych zasad interpretacji wymogów regulacyjnych ESG.
75% banków uważa za pożądane stworzenie sektorowej bazy danych o ryzyku ESG.
Dwa z 12 badanych banków planują podnieść koszty dla klientów ‘brudnych’ inwestycji.
– Wdrożenie wymogów związanych z ESG to dla polskiej, europejskiej i globalnej gospodarki zmiana dziejowa. Przestawienie zwrotnicy na nowe tory wymaga zaangażowania i kooperacji bardzo wielu instytucji, w tym banków. Ich rola, jako podmiotów w głównej mierze finansujących transformację, jest kluczowa – mówi cytowany w raporcie Przemek Gdański Prezes Banku BNP Paribas.
Zielone finanse po polsku
Autorzy tegorocznego raportu widzą trzy główne wnioski, które z niego płyną. Po pierwsze – jak czytamy – potwierdza ono gotowość polskich banków do wspierania klientów w zielonej transformacji. Instytucje te planują nie tylko rozszerzyć swoją ofertę o kolejne zrównoważone produkty (np. kredyty na inwestycje wspomagające taksonomiczne cele klimatyczne), ale i aktywnie współpracować z klientami w tematach związanych z ESG, na przykład przez różnego rodzaju dodatkowe usługi.
– Wyzwania związane z obszarem ESG i zrównoważonego rozwoju przybrały na sile i znaczeniu. Z jednej strony to z pewnością wynik oczekiwań szerokiego grona interesariuszy — coraz bardziej świadomych wpływu i wymagających. Z drugiej, wymogi raportowe obejmują stopniowo coraz więcej podmiotów, co z pewnością możemy traktować jako katalizator zmian na rynku. Stanowią one bodziec do tego, żeby potraktować obszar ESG holistycznie — nie tylko przez pryzmat raportowy, ale także wprowadzenia strategii ESG w firmie, zaplanowania konkretnych celów i działań – podkreśla w raporcie Joanna Erdman Wiceprezes ING Banku Śląskiego.
Po drugie, banki obserwują ryzyko wzrostu kosztów finansowania tzw. “brudnych” inwestycji. Obecnie tylko dwie z dwunastu ankietowanych instytucji wspominają o tej możliwości, podczas gdy w 2022 roku temat ten nie był brany pod uwagę przez żaden bank.
Po trzecie, aktualne wydarzenia geopolityczne, w tym przedłużający się konflikt na Ukrainie, wpływają na perspektywę banków odnośnie do ewentualnych zmian w planach oraz intensywności działań związanych z ESG. Choć determinacja w tej dziedzinie może być obecnie słabsza, to mimo wszystko 60% instytucji nie przewiduje, że bieżące wydarzenia wpłyną negatywnie na realizację zaplanowanych strategii ESG.
– Nowe obowiązki to wyzwanie. Jednak postrzegamy je również jako szansę na zdobycie konkurencyjnej przewagi i wzrost wartości naszego biznesu. Z roku na rok zwiększamy liczbę i wolumen transakcji związanych z finansowaniem projektów zrównoważonych środowiskowo, m.in. OZE, nieruchomości efektywnych energetycznie i elektromobilności. W przyszłości zamierzamy poszerzać zakres działalności i wspierać inwestycje w nowe technologie, takie jak instalacje wodorowe i magazyny energii – zaznacza w raporcie Michał Gajewski Prezes zarządu Santander Bank Polska.
Podobnie jak rok wcześniej, instytucje podkreślają potrzebę utworzenia spójnych zasad interpretacji wymogów ESG dla sektora bankowego, co wskazuje 92% badanych. Ponadto 75% ankietowanych opowiada się za stworzeniem sektorowej bazy danych dotyczącej ryzyka ESG swoich klientów. Oba te rozwiązania uznane zostały za kluczowe w zakresie wspierania inicjatyw związanych ze zrównoważonym rozwojem, co również odnotowano w raporcie.
ESG i CSRD w sektorze finansowym
– Przygotowujemy się też do nowych wymogów regulacyjnych. Zgodnie z unijną dyrektywą CSRD będziemy mieli obowiązek raportowania danych o zrównoważonym rozwoju według standardów ESRS już za rok 2024. Docelowo obowiązek ten obejmie ok. 50 tys. firm działających na terenie UE. Ponadto sprawozdania dotyczące zrównoważonego rozwoju będą podlegały wymogowi atestacji przez biegłych rewidentów. Zapewni to porównywalność i transparentność danych oraz umożliwi inwestorom podejmowanie świadomych decyzji – dodaje Michał Gajewski.
– Pewną trudnością, jaką dostrzegam w tym zakresie, jest brak jednolitych interpretacji wymogów i oczekiwań regulacyjnych oraz praktycznych implikacji procesu raportowania. To wyzwanie w sposób szczególny może dotyczyć mniejszych firm. Banki pełnią w tym obszarze ważną i odpowiedzialną rolę. Chcemy pomóc klientom w transformacji, działamy aktywnie w gremiach sektorowych i grupach roboczych na rzecz ujednolicenia wymagań sektora finansowego. Dostarczamy firmom konkretne narzędzia — na przykład kalkulator śladu węglowego – zaznacza Joanna Erdman.
Trzecia edycja raportu przedstawia wyniki badania przeprowadzonego wśród banków w Polsce przez PwC od lipca do września 2023 roku. W badaniu uczestniczyli przedstawiciele 12 banków (grup bankowych), których aktywa odpowiadają za około 66% całej sumy bilansowej polskiego sektora bankowego.
Raport dostępny jest do pobrania pod tym adresem.