Wprowadzenie europejskich standardów raportowania zrównoważonego rozwoju (ESRS) stanowi znaczący krok naprzód w kierunku transparentności i odpowiedzialności przedsiębiorstw. Standardy te zostały opracowane przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) i są ściśle powiązane z dyrektywą o sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (CSRD).
Od 1 stycznia 2024 roku, firmy spełniające określone kryteria będą zobowiązane do raportowania zgodnie z tymi nowymi wytycznymi. W niniejszym artykule omówimy kluczowe aspekty ESRS, ich podstawy prawne oraz znaczenie dla przedsiębiorstw.
Co to są standardy ESRS?
Standardy ESRS (European Sustainability Reporting Standards) to kompleksowy zestaw wytycznych dotyczących raportowania zrównoważonego rozwoju. Ich celem jest ujednolicenie sposobu, w jaki przedsiębiorstwa ujawniają swoje działania w zakresie środowiska, społeczeństwa oraz ładu korporacyjnego (ESG). Standardy te są obowiązkowe dla dużych przedsiębiorstw podlegających dyrektywie CSRD, które muszą dostosować swoje raportowanie do nowych wymogów.
Podstawa prawna ESRS
Standardy ESRS zostały opublikowane jako rozporządzenie delegowane Komisji Europejskiej z dnia 22 grudnia 2023 roku. Jest to akt prawny, który obowiązuje bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, co oznacza, że nie wymaga dodatkowej implementacji na poziomie krajowym. Podstawa prawna ESRS opiera się na dyrektywie 2013/34/UE, zmienionej dyrektywą CSRD.
Raportowanie zrównoważonego rozwoju, a raportowanie niefinansowe
Termin „raportowanie niefinansowe” jest często mylący, ponieważ sugeruje, że dane te nie mają znaczenia finansowego. Dyrektywa CSRD jasno wskazuje, że informacje na temat zrównoważonego rozwoju są kluczowe dla oceny ryzyka i możliwości finansowych przedsiębiorstwa. Dlatego preferowane jest używanie terminu „raportowanie zrównoważonego rozwoju”, co lepiej odzwierciedla wagę tych informacji.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Struktura i zawartość European Sustainability Reporting Standards
Standardy ESRS składają się z dwóch głównych kategorii: przekrojowych i tematycznych. Przykładowo, ESRS 1 obejmuje ogólne wymagania dotyczące raportowania, podczas gdy ESRS E1 dotyczy zmian klimatu, ESRS S1 koncentruje się na pracownikach, a ESRS G1 na zarządzaniu przedsiębiorstwem. Każdy z tych standardów zawiera szczegółowe wytyczne, które przedsiębiorstwa muszą uwzględnić w swoich raportach.
Kluczowe standardy:
- ESRS 1 – Ogólne Wymogi. Określa, jak przygotować sprawozdanie, co raportować oraz jakie elementy powinny być uwzględnione.
- ESRS 2 – Ogólne Ujawnianie Informacji. Dotyczy szczegółowych ujawnień na temat polityk, działań i celów zrównoważonego rozwoju.
- ESRS E1 – Zmiana Klimatu. Skupia się na wpływie przedsiębiorstw na klimat i konieczności ujawnienia emisji gazów cieplarnianych.
- ESRS S1 – Właśni Pracownicy. Koncentruje się na kwestiach związanych z zatrudnieniem i warunkami pracy.
- ESRS G1 – Prowadzenie Działalności Gospodarczej. Dotyczy zarządzania przedsiębiorstwem i jego struktury organizacyjnej.
Ocena podwójnej istotności
Ocena podwójnej istotności jest centralnym elementem standardów ESRS. Składa się z dwóch komponentów: istotności wpływu oraz istotności finansowej. Istotność wpływu odnosi się do rzeczywistego lub potencjalnego wpływu przedsiębiorstwa na ludzi i środowisko, natomiast istotność finansowa dotyczy ryzyk i możliwości, które mogą wpływać na sytuację finansową firmy.
Proces należytej staranności
Należyta staranność (due diligence) to proces, w którym firma identyfikuje, zapobiega i łagodzi negatywne wpływy swojej działalności na środowisko i ludzi. ESRS 1 zobowiązuje przedsiębiorstwa do uwzględnienia tego procesu w swoich raportach. Należyta staranność obejmuje analizę całego łańcucha wartości, od dostawców po klientów.
Rola interesariuszy
Zaangażowanie interesariuszy jest kluczowe dla prawidłowego raportowania zrównoważonego rozwoju. Interesariusze to wszystkie osoby i grupy, na które działania firmy mają wpływ, w tym pracownicy, klienci, dostawcy, lokalne społeczności oraz inwestorzy. Proces zaangażowania interesariuszy może obejmować ankiety, sesje dialogowe, wywiady oraz grupy fokusowe.
Łańcuch wartości
Raportowanie zrównoważonego rozwoju musi obejmować cały łańcuch wartości przedsiębiorstwa. Oznacza to, że firma musi analizować nie tylko swoje bezpośrednie operacje, ale także działania swoich dostawców, partnerów biznesowych oraz klientów. Pełen zakres działań, zasobów i relacji związanych z modelem biznesowym firmy musi być uwzględniony w raportach ESG.
Wyłączenia i przepisy przejściowe
Standardy ESRS przewidują pewne wyłączenia oraz przepisy przejściowe. Przedsiębiorstwa mogą pominąć ujawnianie informacji poufnych, które mogłyby naruszyć ich tajemnice handlowe lub know-how. Ponadto niektóre wymogi raportowe są wprowadzane stopniowo, co pozwala firmom na dostosowanie się do nowych standardów.
Wdrożenie polityk i działań
Chociaż ESRS wymagają ujawniania informacji na temat zrównoważonego rozwoju, nie nakładają obowiązku wdrażania konkretnych polityk czy działań. Przedsiębiorstwa muszą jednak ujawnić brak takich polityk, co może wpłynąć na postrzeganie firmy przez inwestorów i inne zainteresowane strony. Transparentność w zarządzaniu zrównoważonym rozwojem jest kluczowa dla budowania zaufania i reputacji na rynku.
ESRS: podsumowanie
Nowe standardy raportowania ESG w Europie, wprowadzone przez ESRS, stanowią istotny krok w kierunku zwiększenia transparentności i odpowiedzialności przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa zobowiązane do raportowania zgodnie z dyrektywą CSRD muszą dostosować się do nowych wymogów, obejmujących zarówno ogólne zasady raportowania, jak i szczegółowe wytyczne dotyczące ochrony środowiska, polityki społecznej oraz zarządzania. Wdrożenie tych standardów wymaga zaangażowania interesariuszy, oceny podwójnej istotności oraz analizy całego łańcucha wartości. Pomimo wyzwań związanych z adaptacją do nowych przepisów, transparentne raportowanie ESG przyniesie korzyści zarówno przedsiębiorstwom, jak i ich interesariuszom.
Czytaj dalej: