Zeroemisyjność odnosi się do procesów lub działalności, które nie emitują substancji, takich jak dwutlenek węgla czy inne gazy cieplarniane do atmosfery. Celem zeroemisyjności jest minimalizacja negatywnego wpływu człowieka na środowisko i przyczynianie się do walki ze zmianami klimatycznymi.
Działania zeroemisyjne mogą obejmować szeroki zakres praktyk, od wykorzystania odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna, wiatrowa czy hydroenergetyczna, po implementację technologii pochłaniających CO2 z atmosfery. Pojęcie to jest kluczowym elementem w globalnych wysiłkach mających na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej i zrównoważonego rozwoju.
Zeroemisyjność budynków
Budownictwo zeroemisyjne to kierunek, w którym zmierzają nowe przepisy przyjęte przez Parlament Europejski. Od 2028 roku wszystkie nowe budynki w Unii Europejskiej mają być zeroemisyjne, czyli tak zaprojektowane i zbudowane, by ich eksploatacja nie prowadziła do emisji gazów cieplarnianych. Ma to na celu zmniejszenie zużycia energii oraz obniżenie emisji gazów cieplarnianych przez sektor budownictwa. Budynki publiczne będą musiały spełnić te wymogi już od 2026 roku. Ponadto, nowe przepisy zakładają, że do 2030 roku budynki mieszkalne będą musiały osiągnąć co najmniej klasę energetyczną E, a do 2033 roku – klasę D.
Według Komisji Europejskiej budynki w Unii odpowiadają za 40% ogółu zużycia energii, a także za 36% emisji gazów cieplarnianych.
Od 2028 r. wszystkie nowe budynki mają być zeroemisyjne, rp.pl
W ramach nowych regulacji, nie będą one obejmowały obiektów zabytkowych. Kraje UE mają możliwość wyłączenia z tych zasad budowli o znaczeniu architektonicznym lub historycznym. Możliwe jest również zwolnienie obiektów technicznych, budynków używanych okazjonalnie i miejsc kultu. Dodatkowo, istnieje opcja, że mieszkalnictwo socjalne publiczne nie będzie podlegać tym przepisom, jeśli ich modernizacja miałaby prowadzić do wzrostu czynszów niekompensowanych oszczędnościami na energii.
Fot. energy.ec.europa.eu
Charakterystyka budownictwa efektywnego energetycznie
Według Komisji Europejskiej, budynek zeroemisyjny definiuje się jako obiekt o bardzo wysokiej charakterystyce energetycznej, gdzie bardzo niskie zużycie energii jest w całości pokryte z energii ze źródeł odnawialnych. Eksploatacja takiego budynku odbywa się bez lokalnej emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych. Komisja Europejska kieruje się zasadą „efektywność energetyczna przede wszystkim” w celu osiągnięcia zeroemisyjności budownictwa. Oprócz zmniejszenia zużycia paliw kopalnych oraz zwiększenia niezależności i bezpieczeństwa dostaw, zasada ta podkreśla również znaczenie ograniczenia produkcji energii.
W najbliższych latach coraz częściej stosowane będą nowoczesne materiały, takie jak beton o obniżonym śladzie węglowym, beton z recyklingu opon, biodegradowalne drewno, wełna mineralna, celuloza, surowce pochodzące z recyklingu, oraz „zielone kafelki” – materiały ceramiczne wykonane w ponad 55% z przetworzonego szkła i innych minerałów.
Przykłady budynków zeroemisyjnych obejmują europejską siedzibę Bloomberga, która zdobyła tytuł najbardziej zrównoważonego budynku biurowego na świecie, oraz ośmiopiętrowy budynek biurowy Powerhouse Brattorkaia w Trondheim w Norwegii, który w całym cyklu życia generuje więcej energii, niż wymaga jego budowa, eksploatacja i rozbiórka.
Czy przemysł jest gotowy na zeroemisyjność?
Czy polski przemysł jest gotowy na zeroemisyjności w kontekście pakietu Fit for 55, wprowadzonego przez Komisję Europejską? Pakiet ten nakłada na Polskę zobowiązanie do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych netto o 55% względem roku 1990 do 2030 roku, co stanowi ogromne wyzwanie, zwłaszcza biorąc pod uwagę aktualną sytuację i niepewność na rynku energetycznym.
Z raportu DB Energy „Zeroemisyjność w przemyśle” z 2022 r. wynika, że polskie przedsiębiorstwa są świadome potrzeby dostosowania się do wymogów pakietu Fit for 55. Zdecydowana większość przedstawicieli firm (91%) jest świadoma unijnego pakietu Fit for 55, a ponad 57% firm ma już strategię zeroemisyjną lub planuje taką strategię wprowadzić.
Jednakże, istnieją wyzwania związane z wdrożeniem strategii zeroemisyjnych, w tym obawy przed negatywnymi konsekwencjami takich działań, jak spadek konkurencyjności czy rentowności. Mimo to dobrze wdrożone działania zeroemisyjne mogą przynieść oszczędności finansowe, redukcję emisji i obniżenie zużycia energii.
Raport podkreśla, że polski przemysł stoi przed znaczącymi wyzwaniami w drodze do zeroemisyjności, ale jednocześnie wskazuje na gotowość i świadomość przedsiębiorstw w zakresie konieczności racjonalnych zmian. Wiele firm już teraz myśli o wprowadzeniu strategii zeroemisyjnej i próbuje się dostosować do wymogów pakietu Fit for 55, co pokazuje, że polski przemysł może być na dobrej drodze do osiągnięcia zeroemisyjności, choć wymaga to wspólnych działań, wsparcia i edukacji w tym obszarze.
Co ważne, dla większości ankietowanych największą przeszkodą we wdrożeniu strategii zeroemisyjnej jest brak możliwości sfinansowania inwestycji, co wskazuje na potrzebę znalezienia efektywnych rozwiązań finansowych wspierających transformację w kierunku zeroemisyjności.
Czytaj dalej: