ESRS i jego wpływ na rynek

Czym są Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS)?

Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) to nowe ramy regulacyjne wprowadzone w Unii Europejskiej, mające na celu ujednolicenie i usystematyzowanie raportowania kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem przez przedsiębiorstwa. Standardy te zostały opracowane przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) i są częścią szerszej inicjatywy mającej na celu zwiększenie transparentności i odpowiedzialności przedsiębiorstw w zakresie ich wpływu na środowisko, społeczeństwo oraz zarządzanie (ESG).

Historia wprowadzenia ESRS w Polsce

Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), na podstawie której wprowadzone zostały ESRS, została przyjęta przez Parlament Europejski w listopadzie 2022 roku. W Polsce standardy te zaczęły obowiązywać od 2023 roku, obejmując stopniowo coraz więcej przedsiębiorstw. Obowiązek raportowania zgodnie z ESRS dotyczy początkowo dużych przedsiębiorstw, natomiast małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz firmy spoza Europy będą miały więcej czasu na dostosowanie się do nowych wymagań.

Struktura Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju

ESRS obejmują trzy obszary definiujące ESG.

Środowisko (E). Standardy dotyczące zarządzania wpływem przedsiębiorstw na środowisko, w tym emisje gazów cieplarnianych, zarządzanie zasobami wodnymi i odpadowymi.
Społeczeństwo (S). Wymagania dotyczące wpływu działalności przedsiębiorstw na społeczeństwo, w tym prawa człowieka, warunki pracy, różnorodność i inkluzja.
Zarządzanie (G). Standardy związane z ładem korporacyjnym, w tym zarządzanie ryzykiem, etyka biznesu oraz struktura zarządzania.

Z dniem 31 lipca 2023 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie delegowane, które ustanawia Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Zasady będą obowiązywać w raportach dotyczących zrównoważonego rozwoju od 2024 roku. Jest to pierwszy zestaw 12 uniwersalnych standardów, na który składają się poniższe elementy.

2 standardy przekrojowe – ESSZR 1 „Wymogi ogólne” oraz ESSZR 2 „Ujawnienia ogólne”, oraz
10 standardów tematycznych obejmujących:
- 5 standardów dotyczących kwestii środowiskowych:
  - ESSZR Ś1 „Zmiana klimatu”,
  - ESSZR Ś2 „Zanieczyszczenia”,
  - ESSZR Ś3 „Woda i zasoby morskie”,
  - ESSZR Ś4 „Bioróżnorodność i ekosystemy”,
  - ESSZR Ś5 „Wykorzystanie zasobów i gospodarka obiegu zamkniętego”,
- 4 standardy dotyczące kwestii społecznych:
- ESSZR S1 „Kadra pracownicza”,
- ESSZR S2 „Pracownicy w łańcuchu wartości”,
- ESSZR S3 „Społeczności dotknięte”,
- ESSZR S4 „Konsumenci i użytkownicy końcowi”, oraz
- 1 standard dotyczący kwestii zarządczych – ESSZR Z1 „Postępowanie w biznesie”.

Standardy te będą stosowane przez największe jednostki interesu publicznego, które obecnie raportują informacje niefinansowe, już w sprawozdaniach zrównoważonego rozwoju za 2024 rok. Obowiązek stosowania tych standardów wynika z dyrektywy 2022/2464 dotyczącej sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Jak raportować kwestie zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwie?

Ocena istotności. Przedsiębiorstwa muszą najpierw przeprowadzić ocenę istotności, aby zidentyfikować najważniejsze aspekty zrównoważonego rozwoju dla swojej działalności.
Zbieranie danych. Kluczowe jest zbieranie dokładnych danych na temat wskaźników ESG. Może to wymagać wdrożenia nowych systemów zarządzania danymi oraz odpowiednich procedur wewnętrznych.
Przygotowanie raportu. Raport powinien zawierać zarówno dane ilościowe, jak i jakościowe dotyczące wskaźników ESG. Ważne jest, aby raport był czytelny i transparentny.
Audyt i weryfikacja. Niezależna weryfikacja danych zawartych w raporcie przez zewnętrzne podmioty może zwiększyć wiarygodność i zaufanie interesariuszy do raportu.
Publikacja i komunikacja. Raporty powinny być publikowane na stronach internetowych przedsiębiorstw i komunikowane szerokiemu gronu interesariuszy, w tym inwestorom, klientom i pracownikom.

Wpływ ESRS na rynek

Wprowadzenie Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) ma głęboki wpływ na rynek, w szczególności w kontekście transparentności i odpowiedzialności przedsiębiorstw. Przede wszystkim, ESRS znacznie zwiększają przejrzystość działań firm w obszarze środowiskowym, społecznym i zarządczym (ESG). Dzięki ujednoliceniu standardów, interesariusze, w tym inwestorzy, klienci oraz instytucje finansowe, będą mieli lepszy dostęp do porównywalnych i wiarygodnych danych dotyczących zrównoważonego rozwoju. To z kolei ułatwi podejmowanie świadomych decyzji inwestycyjnych i handlowych.

Dzięki ESRS, przedsiębiorstwa będą musiały bardziej skupić się na aspektach zrównoważonego rozwoju, co może przyczynić się do bardziej odpowiedzialnego i długoterminowego planowania biznesowego. Zwiększenie znaczenia raportowania ESG może również promować innowacje w obszarze zrównoważonych technologii i praktyk biznesowych, co może prowadzić do redukcji negatywnego wpływu na środowisko oraz poprawy warunków społecznych.

Ponadto, wprowadzenie ESRS może przyczynić się do wzrostu konkurencyjności firm, które skutecznie wdrożą te standardy. Przedsiębiorstwa, które mogą wykazać się odpowiedzialnym podejściem do zarządzania ESG, mogą zyskać przewagę konkurencyjną poprzez zwiększenie zaufania i lojalności klientów oraz przyciągnięcie inwestorów poszukujących zrównoważonych inwestycji.

Jednakże, wdrożenie nowych standardów wiąże się także z wyzwaniami i kosztami. Firmy będą musiały zainwestować w rozwój systemów zarządzania danymi, szkolenie pracowników oraz dostosowanie swoich procesów do nowych wymagań. W krótkim okresie może to generować znaczące koszty, jednak w dłuższej perspektywie korzyści wynikające z lepszego zarządzania ryzykiem i poprawy reputacji mogą przewyższyć te koszty.

ESRS mogą również wpłynąć na cały rynek finansowy, zwiększając rolę ESG w decyzjach inwestycyjnych i kredytowych. Instytucje finansowe mogą coraz częściej wymagać od przedsiębiorstw raportowania zgodnego z ESRS jako warunku udzielania kredytów czy inwestycji, co może dodatkowo zachęcić firmy do przyjęcia bardziej zrównoważonych praktyk biznesowych.

Czytaj dalej:

Sprawdź: