Termin filantropia, wywodzi się z greckich słów określających osobę kochającą ludzi oraz dobroczynność i życzliwość. Jest to dążenie do poprawy dobrostanu potrzebujących, głównie poprzez darowizny finansowe, wsparcie materialne, a także działalność wolontariacką.
Filantropia skupia się na rozwiązywaniu problemów społecznych, takich jak ubóstwo, brak edukacji, nierówności czy kwestie zdrowotne, starając się przynosić długoterminowe zmiany na lepsze. Osoby i organizacje zaangażowane w filantropię często działają w różnych obszarach, od edukacji, przez ochronę zdrowia, po wsparcie kultury i sztuki, mając na celu budowanie bardziej sprawiedliwego i zrównoważonego społeczeństwa.
Filantropia – rodzaje przedsięwzięć
Filantropia może przyjmować wiele różnych form. Może być realizowana przez osoby indywidualne i korporacje. Może być również realizowana przez zapis testamentowy, co oznacza pozostawienie instrukcji przekazania pieniędzy i innych aktywów na cele charytatywne w testamencie lub za pośrednictwem funduszu powierniczego. Ludzie mogą przekazywać pieniądze bezpośrednio na cele charytatywne, finansować stypendia lub oferować dotacje i stypendia. I nie chodzi tylko o pieniądze, które mieszczą się pod parasolem filantropii. W rzeczywistości ludzie mogą przekazywać swój czas poprzez pracę wolontariacką.
Współczesna filantropia ma swoje oblicze także w internetowych zbiórkach. Liczne przedsięwzięcia mają zazwyczaj szczytne cele, a nagłaśniane akcje często przekraczają założenia i najszczersze życzenia osób obdarowanych. Trzeba jednak pamiętać, że niektóre „odruchy serca” bywają ukrytymi działaniami marketingowymi lub próbą poprawy PR-u osoby czy organizacji.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Przejawy filantropii w XXI wieku
W XXI wieku filantropia przybiera różnorodne formy, a jej wpływ rozciąga się na szeroką gamę dziedzin, od edukacji po ochronę środowiska. Współczesna filantropia wykorzystuje technologię, w tym media społecznościowe, do kształtowania sposobów, w jakie ludzie przekazują darowizny. Platformy takie jak GoFundMe umożliwiają indywidualnym darczyńcom wspieranie konkretnych przyczyn lub osób w potrzebie. Przykłady znanych filantropów i ich działań pokazują, jak indywidualne zaangażowanie może przynosić znaczące zmiany.
George Lucas i Mellody Hobson wykorzystują środki uzyskane ze sprzedaży Lucasfilm Disneyowi w 2012 roku, inwestując w edukację poprzez George Lucas Educational Foundation. Fundacja ta ma na celu transformację edukacji K-12, podążając śladami Andrew Carnegie, który większość swojego majątku przeznaczył na edukację.
Andrew Carnegie to jeden z najbardziej znanych filantropów w historii, Carnegie przekazał ogromne sumy pieniędzy na budowę ponad 2,500 bibliotek na całym świecie, a także na wsparcie uniwersytetów i fundacji charytatywnych. Jego działania filantropijne miały na celu promowanie edukacji i wiedzy.
Morton L. Mandel, współzałożyciel Premier Industrial Corporation, założył Jack, Joseph and Morton Mandel Foundation. Fundacja ta dąży do wspierania Stanów Zjednoczonych i Izraela jako społeczeństw sprawiedliwych, inkluzywnych, pełnych współczucia i demokratycznych.
Marie-Josée i Henry Kravis, dzięki swojemu majątkowi uzyskanemu z globalnej firmy inwestycyjnej KKR, są filantropami, których nazwiska zdobią niektóre z najznakomitszych amerykańskich instytucji. Ich donacje wspierają m.in. Columbia University Business School, Sloan Kettering Cancer Center, Rockefeller University i New York Philharmonic.
Bill i Melinda Gates to założyciele Fundacji Billa i Melindy Gatesów, która pracuje na całym świecie, aby walczyć z ubóstwem, chorobami i nierównościami w dostępie do zdrowia i edukacji. Fundacja ta wydała miliardy dolarów na różnorodne projekty, od rozwoju szczepionek i higieny po inicjatywy edukacyjne.
Robert F. Smith zaskoczył studentów Morehouse College, ogłaszając darowiznę na spłatę ich pożyczek studenckich, co kosztowało go szacunkowo 40 milionów dolarów. Jego działanie nawiązuje do działań Carnegiego, który ponad 100 lat temu oferował pokrycie czesnego dla ubogich studentów w Szkocji.
Anne G. Earhart, dziedziczka fortuny Getty, poprzez swoją Marisla Foundation wspiera przyczyny związane z ochroną środowiska, koncentrując się na ochronie oceanów, zwalczaniu zniszczenia siedlisk, zanieczyszczenia i nadmiernego połowu ryb.
Sir Ian Wood, jedyny brytyjski laureat Carnegie Medal of Philanthropy w tym roku, po przejściu na emeryturę w 2012 roku skupił się na filantropii. Jego Wood Foundation współpracuje z ponad 70 000 małych rolników uprawiających herbatę na 20 000 hektarach w Afryce Wschodniej. W Szkocji fundacja kontynuuje dziedzictwo Carnegiego, wspierając edukację i rozwój ekonomiczny.
Popularyzacja zbiórek miewa ciemne oblicze
Filantropia często służy jedynie jako „plaster na rany”, nie adresując głęboko zakorzenionych przyczyn problemów, takich jak nierówności społeczne czy kryzys w opiece zdrowotnej. Prawdziwe zmiany wymagają działań na poziomie systemowym, takich jak reformy polityczne i społeczne, a nie jednorazowych gestów dobroczynności.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
W Polce możemy powiedzieć, że aktualnie mamy kulturę zbiórek publicznych. Skrajni krytycy wskazują, że to symptom zaniedbań ze strony państwa i jego niewystarczającej opieki nad obywatelami. Przykłady takie jak Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy czy zbiórka na drona bojowego dla Ukrainy pokazują, jak społeczeństwo próbuje wypełnić luki pozostawione przez państwo, jednak bez adresowania podstawowych problemów systemowych.
Można polemizować czy większą wartość ma skupienie się na długoterminowych rozwiązaniach i reformach, które mogą przynieść trwałą zmianę, zamiast polegać na filantropii i zbiórkach publicznych, które mogą jedynie łagodzić skutki, ale nie rozwiązują problemów u ich źródła.
Czytaj dalej: