Światowy Dzień Oceanów to międzynarodowe święto, które odbywa się co roku 8 czerwca. Jego celem jest zwiększenie świadomości na temat kluczowej roli oceanów w naszym życiu oraz konieczności ich ochrony.
Idea ta została po raz pierwszy zaproponowana w 1992 roku przez Międzynarodowe Centrum Rozwoju Oceanów (ICOD) oraz Ocean Institute of Canada (OIC) podczas Szczytu Ziemi – Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju (UNCED) w Rio de Janeiro. Od tamtej pory, święto to stało się (z początku nieformalnym) globalnym wydarzeniem wspierającym wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju oraz promującym zainteresowanie ochroną oceanów i zrównoważonym zarządzaniem ich zasobami.
Historia Światowego Dnia Oceanów
W 1987 roku Światowa Komisja ds. Środowiska i Rozwoju podała w swoim raporcie, że sektor oceaniczny nie ma silnego głosu w porównaniu z innymi tematami środowiskowymi. Pierwszy Światowy Dzień Oceanów, obchodzony w 1992 roku, miał na celu przesunięcie oceanów z marginesu na środek dyskusji międzyrządowych i organizacji non-profit oraz wzmocnienie głosu środowisk związanych z oceanami i wybrzeżami na całym świecie.
Od 2002 roku rozpoczęły się skoordynowane globalne wysiłki dzięki współpracy The Ocean Project i World Ocean Network. Wydarzenia organizowane w ramach Światowego Dnia Oceanów zaczęły licznie wzrastać, a strona internetowa worldoceanday.org została uruchomiona, aby promować świadomość na temat oceanów i zapewnić narzędzia do angażowania społeczności na całym świecie.
W 2004 roku The Ocean Project i World Ocean Network uruchomiły kampanię „Help Make a Difference for our Ocean Planet!”, która obejmowała zarówno działania online, jak i bezpośrednie, mające na celu wsparcie petycji do ONZ o oficjalne uznanie 8 czerwca jako Światowego Dnia Oceanów. W grudniu 2008 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Deklarację, oficjalnie uznając to święto.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Tematyka World Oceans Day
Każdego roku ONZ wybiera temat przewodni dla Światowego Dnia Oceanów (polskie tłumaczenia).
- 2009: „Nasze oceany, nasze obowiązki”
- 2010: „Nasze oceany: możliwości i wyzwania”
- 2011: „Nasze oceany: zieleń naszej przyszłości”
- 2014: „Zrównoważony ocean: Razem zapewnijmy, że oceany będą nas utrzymywać w przyszłości”
- 2015: „Zdrowe oceany, zdrowa planeta”
- 2019: „Gender a oceany”
- 2020: „Innowacje dla zrównoważonego oceanu”
- 2021: „Ocean: Życie i środki do życia”
- 2022: „Rewitalizacja: Wspólne działania dla oceanu”
- 2023: „Planeta ocean: Zmieniają się przypływy”
W latach 2008-2019, tematy koncentrowały się na różnorodnych aspektach ochrony oceanów, od zdrowia oceanów po innowacje i edukację młodzieży. Na przykład, w 2008 roku tematem przewodnim było „Pomoc dla naszego klimatu / pomoc dla naszego oceanu” ze szczególnym uwzględnieniem raf koralowych. Natomiast w 2022 roku tematem była już rewitalizacja środowiska i koncentracja na odzyskiwaniu materiałów z zanieczyszczeń środowiska.
Znaczenie i cele Światowego Dnia Oceanów
Zwiększanie świadomości
Światowy Dzień Oceanów ma na celu zwiększenie świadomości na temat wagi roli oceanów w życiu ludzi i dobrostanu planety. Oceany pokrywają ponad 70% powierzchni Ziemi i są niezbędne dla utrzymania życia na naszej planecie. Dostarczają one tlen, regulują klimat, dostarczają pożywienia i są źródłem środków do życia dla miliardów ludzi.
Wspieranie działań na rzecz ochrony oceanów
Święto to jest także okazją do promowania działań na rzecz ochrony oceanów. Organizacje na całym świecie organizują wydarzenia edukacyjne, akcje sprzątania plaż, kampanie informacyjne i wiele innych inicjatyw, które mają na celu zmniejszenie negatywnego wpływu działalności człowieka na oceany. Obecnie wiele inicjatyw lokalnych pokazuje, że zanieczyszczanie i zaniedbywanie tematu skażenia rzek, ma ogromne odzwierciedlenie w stanie oceanów.
Wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju
Światowy Dzień Oceanów wspiera także wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju (SDG), szczególnie celu 14, który dotyczy ochrony i zrównoważonego wykorzystania oceanów, mórz i zasobów morskich. Jest to kluczowe dla zapewnienia zdrowia oceanów i ich zdolności do wspierania życia na Ziemi.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Światowy Dzień Oceanów w Polsce
MSC Polska
Marine Stewardship Council (MSC) jest organizacją non-profit, która promuje zrównoważone rybołówstwo. MSC Polska aktywnie uczestniczy w obchodach Światowego Dnia Oceanów, organizując różnorodne wydarzenia edukacyjne i kampanie mające na celu zwiększenie świadomości na temat zrównoważonego rybołówstwa oraz ochrony oceanów. Przykładem może być coroczna kampania Światowy Dzień Oceanów z MSC, która zachęca do wspierania zrównoważonych produktów rybnych oznaczonych certyfikatem MSC.
W 2023 r. MSC promowało Światowy Dzień Oceanów w całej Polsce w akcji „MSC – chroń morza i oceany”. W zeszłym roku 8 czerwca na pierwsze osoby, które podały hasło „MSC – chroń morza i oceany” czekały bezpłatne wejściówki do zoo i nie tylko. W wybranych ogrodach czekały wystawy edukacyjne MSC oraz materiały organizacji. DO akcji przyłączyły się tak ważne instytucje jak zoo w Warszawie, Krakowie, Chorzowie oraz Akwarium Gdyńskie MIR, Hydropolis we Wrocławiu czy Orientarium w Łodzi.
Szczecińskie Morskie Centrum Nauki im. prof. Jerzego Stelmacha gotowe na Światowy Dzień Oceanów
Morskie Centrum Nauki im. prof. Jerzego Stelmacha w Szczecinie zaprasza na Światowy Dzień Oceanów, który odbędzie się w sobotę 8 czerwca. W programie znajdą się warsztaty dla dzieci, takie jak obserwacje mikroskopowe wody z Morza Bałtyckiego i Odry, rozpoznawanie bałtyckich muszli, malowanie kamieni oraz gra planszowa „Morska przygoda”. Dodatkowo odbędą się wykłady z ekspertami: dr hab. Dominikiem Zawadzkim i dr hab. Teresą Radziejewską prof. US, oraz specjalne pokazy w planetarium. Wydarzenie organizowane jest we współpracy z Instytutem Nauk o Morzu i Środowisku Uniwersytetu Szczecińskiego oraz innymi lokalnymi instytucjami.
Centrum Nauki Kopernik
Centrum Nauki Kopernik w Warszawie również angażuje się w obchody Światowego Dnia Oceanów. Organizowane są tam warsztaty, wykłady i pokazy naukowe, które mają na celu edukowanie odwiedzających na temat znaczenia oceanów oraz konieczności ich ochrony. W 2023 roku, Centrum Nauki Kopernik przygotowało specjalne wydarzenia poświęcone zmianom klimatycznym i ich wpływowi na oceany.
Światowy Dzień Oceanów to niezwykle ważne święto, które przypomina nam o kluczowej roli oceanów w naszym życiu oraz konieczności ich ochrony. Dzięki globalnym i lokalnym inicjatywom, możemy zwiększyć świadomość na temat zagrożeń, jakie stoją przed naszymi oceanami, oraz promować działania na rzecz ich ochrony. Każdy z nas może przyczynić się do zachowania zdrowia naszych oceanów, angażując się w różnorodne działania i promując zrównoważone podejście do korzystania z zasobów morskich.
Czytaj dalej: